چکیده: پروژه های زیرزمینی و زیرساختی عموماً پروژه های پیچیده با متغیرهای زیادی از جمله شرایط متغیر و نامطمئن زمین و آب های زیرزمینی هستند و اطلاعات حاصله اکثراً به صورت غیرمستقیم به دست می‌آیند. این شرایط ریسک های قابل توجهی را بر تمام اجزای پروژه حتی قسمت هایی که به صورت غیرمستقیم با پروژه در ارتباط می باشند، وارد آورده و منجر به صرف هزینه های زیاد و تأخیرات زمانی در انجام پروژه می-گردد. مدیریت درست و به موقع این ریسک ها موجب حداقل کردن احتمال وقوع یا اثر پیامدهای منفی بر اهداف پروژه می شود. رتبه بندی با فراهم آوردن امکان پاسخ دهی به موقع به همه ی ریسک ها، کمک شایانی به انجام هرچه موفق تر فرآیند مدیریت ریسک می نماید. در این تحقیق به اولویت بندی ریسک زمین شناسی در تونل سازی مکانیزه با استفاده از روش های شباهت به گزینه ایده آل فازی و تحلیل سلسله مراتبی دلفی فازی در تونل انتقال آب نوسود پرداخته شده و به منظور دست یافتن به نظری واحد از استراتژی اولویت بندی استفاده شده است. به منظور این اولویت بندی ابتدا ریسک های زمین شناسی شناسایی و عوامل مؤثر بر آن تعیین شده است. این محاسبات در 19 پهنه به صورت مجزا انجام و در نهایت 3 ریسک به عنوان ریسک بالا (اصلی) در هر پهنه مشخص شده است. نتایج تحلیل ها طبق روش شباهت به گزینه ی ایده آل فازی در پهنه های مختلف نشان می دهد که نشت گازهای سمی موجود در سنگ ها و نشت و هجوم آب به داخل تونل به ترتیب مهمترین مخاطره موجود در تونل بلند زاگرس می‌باشند و ریزش و سقوط بلوک های سنگی به همراه پدیده ی لهیدگی با شاخصی برابر در رده ی بعدی اهمیت قرار می گیرند. لازم به ذکر است نتایج تحلیل ها طبق روش تحلیل سلسله مراتبی دلفی فازی نزدیک به روش شباهت به گزینه ی ایده آل فازی می باشد با این تفاوت که پدیده ی لهیدگی جای خود را به برخورد با پهنه های خرد شده و گسله خواهد داد. تکنیک ادغام نیز نشت گازهای سمی موجود در سنگ ها، نشت و هجوم آب به داخل تونل و برخورد با پهنه های خرد شده و گسله را در پهنه های مختلف به عنوان مهمترین مخاطرات موجود در این تحقیق معرفی می نماید که این تحلیل مشابه نتایج روش تحلیل سلسله مراتبی دلفی فازی می باشد. نتایج حاصل از اعتبارسنجی بر صحت و نزدیکی محاسبات با واقعیت تاکید دارد.