چکیده: یکی از ویژگی های مهم و ضروری یک زیست ماده، داشتن «کدورت در مقابل پرتو ایکس» می باشد؛ چرا که شناسایی و تعیین موقعیت دقیق تجهیزات پزشکی ازجمله ایمپلنت ها و پروتزها در بدن موجودات زنده با استفاده از روش غیر تخریبی و ارزان‌ قیمت تصویربرداری به وسیله ی پرتو ایکس انجام می شود. مواد رادیوپاک در بسیاری از زمینه های درمانی ازجمله انسداد رگ های خونی، ساخت ایمپلنت ها، پروتزها و ردیابی موقعیت یک دارو در فرایند دارورسانی کاربرد دارند. این مواد به علت دارا بودن چگالی الکترونی بالا و توانایی جذب پرتو ایکس، ارزیابی وضعیت بافت ها و اندام های مورد نظر را بعد از اعمال درمانی به وسیله ی روش های غیر تخریبی تسهیل می نمایند. کوپلیمرهای رادیوپاک پلی[(متیل متاکریلات)-کو-(N-(4-یدوفنیل)آکریل آمید)] و پلی[(متیل متاکریلات)-کو-(N-(5،4،3-تری یدوفنیل)آکریل آمید)]، از واکنش کوپلیمر پلی[(متیل متاکریلات)-کو-(آکریلیک اسید)] با ترکیبات 4-یدوفنیل ایزوسیانات و 5،4،3-تری یدوفنیل ایزوسیانات (عوامل ایجاد کدورت) تهیه شدند. اتم های ید موجود در ساختار این کوپلیمرها، عامل ایجاد کدورت در برابر پرتو ایکس می باشند. همچنین پلی یورتان-اوره یددار، طی فرایند دو مرحله ای، با استفاده از ترکیب 4،ʹ4-دی فنیل متان دی ایزوسیانات (MDI)، پلی( اتیلن گلیکول) 1000 (PEG Mn=1000) و ترکیب 4-(4-یدوفنیل)-4،2،1-تری آزولیدین-5،3-دی اُن (IUr) تهیه شده و خواص آن مورد بررسی قرار گرفت. ساختار پلیمرهای به دست آمده با استفاده از طیف سنجی مادون قرمز (FT-IR)، رزونانس مغناطیسی هسته ای (NMR)، پراش انرژی پرتو ایکس (EDX)، کروماتوگرافی ژل تراوایی (GPC) و گرماسنجی روبشی تفاضلی (DSC) بررسی شد. میزان کدورت پلیمرهای یددار در مقابل پرتو ایکس، با استفاده از دستگاه های رادیوگرافی بررسی، و با تیغه های آلومینیم دارای ضخامت های مختلف (به عنوان شاهد) مقایسه شد. با توجه به کاربردهای بالینی پلیمرهای رادیوپاک، میزان سمّیت و تاثیر این پلیمرها بر سلول های زنده، با استفاده از آزمایش MTT بر روی سلول های شبه فیبروبلاستی جنینی موش سوئیسی (رده سلولی NIH3T3) در شرایط آزمایشگاهی، و بر اساس استاندارد ISO10993-5 مورد بررسی قرار گرفت. به منظور اصلاح خواص حرارتی و مکانیکی پلیمرهای سنتز شده، نانوکامپوزیت های رادیوپاک با استفاده از نانوذرات کلوئیزیت 20A و گرافن اکسید ساخته شدند. خواص نانوکامپوزیت ها با استفاده از آنالیز وزن سنجی گرمایی (TGA)، آنالیز مکانیکی-دینامیک-حرارتی (DMTA)، تصویربرداری میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM)، تصویربرداری میکروسکوپ الکترونی روبشی گسیل میدانی (FE-SEM) و آنالیز پراش پرتو ایکس بررسی شد.