چکیده: همواره در روش تخریب توده ای به ویژه برای کانسارهایی با سنگ مقاوم چالش تخریب پذیری و خردشوندگی مطرح است. یکی از مهمترین عوامل تاثیر گذار بر میزان تخریب پذیری و خردشوندگی در کانسارهایی با سنگ مقاوم، سیستم ناپیوستگی های آنها است. در اکثر موارد به منظور محافظه کارانه عمل کردن در تحلیل های پایداری، گسترش ناپیوستگی ها به صورت نامحدود در نظر گرفته می شود، اما در واقع در مورد بیشتر ناپیوستگی ها گسترش نامحدود نیست. براین اساس، در این تحقیق برآورد تخریب پذیری و خردشوندگی توده سنگ درزه دار دارای ناپیوستگی های ناپایا (محدود) با استفاده از مدل سازی هندسی تصادفی مدنظر قرار گرفته است. در این مسیر برای اجتناب از ساده سازی های مرسوم و شناخت بهتر سازوکارهای خردشوندگی از مفاهیم آماری، تجربی، مبانی احتمالاتی و مطالعات آزمایشگاهی ابداعی برای در نظر گرفتن تاثیر رگچه هاو سطوح ضعف موجود در ماده سنگ، استفاده شده است. تخریب توده سنگ در روش های استخراج تخریبی دارای سه مرحله خردشدگی برجا، خردشوندگی اولیه و خردشوندگی ثانویه است. خردشدگی برجا ناشی از درزه های موجود در توده سنگ با مقاومت کششی صفر است که در این تحقیق به عنوان درزه های بالفعل معرفی می شود. اما خردشوندگی اولیه و ثانویه، ناشی از خردشدن بلوک های سنگی به ظاهر بدون درزه است. اما در واقع اکثرا از روی سطوح ضعف موجود در بلوک ها است. در این تحقیق برای تشخیص و تفکیک سطوح ضعفی که منجر به بروز پدیده های مذکور می شود، یک روش آزمایشگاهی طراحی و اجرا شده است. بر این اساس، سطوح ضعف موجود در یک بلوک سنگی به درزه های بالقوه ی نوع 1 ، 2و 3 تقسیم بندی و کمی سازی شده است. برای بررسی توده سنگ در عمق لازم است مغزه های ژئوتکنیکی وجود داشته باشد. در مورد مطالعاتی با توجه به نبود دسترسی به مغزه های سالم و ژئوتکنیکی، از تصاویر مغزه های حفاری با هدف ثبت نگاره های موجود مانند (RQD) و تعداد درزه ها در واحد طول (P10) برنامه ی کامپیوتری به نام DCP (Digital Core Processing) در محیط نرم افزاری Mathematica نوشته شده است. مقادیر نگاره ها با دقت خوبی توسط این برنامه از پردازش تصاویر مغزه ها برآورد شده است. در مرحله بعد با کاربرد روش های زمین آماری، مولفه های RQD و P10 در فضای سه بعدی مدل بلوکی تخمین زده شده است برای مدل سازی هندسی به روش مدل شبکه درزه‌های مجزا (DFN: Discrete Fracture Network) کد CAV-DFN2D با استفاده از نرم افزار Mathematica تهیه شده است. قابلیت نمونه‌گیری تصادفی با تعداد و اندازه‌های مختلف از درزه ها از ویژگی‌های منحصر به فرد این برنامه ی کامپیوتری است. امکان تشکیل بلوک-های کامل از تقاطع درزه ها و محاسبه ی ابعاد آنها به همراه ترسیم توابع توزیع آماری ابعاد بلوک ها از قابلیت-های تعبیه شده به منظور تعیین میزان خردشدگی برجای توده سنگ است. با استفاده از برداشت‌های سطحی انجام شده از معدن مس کهنگ و برآورد ویژگی‌های آماری دسته درزه‌های موجود در این منطقه، مدل هندسی ـ تصادفی دو بعدی شبکه درزه‌ها با تطابق خوبی با توده‌سنگ منطقه توسط CAV-DFN2D ساخته شده است. سپس اندازه بلوک معرف (REV: Representative Elementary Volume) به منظور تعیین خردشدگی برجا محاسبه شده است که در نهایت مدل 15× 15 متر مربع مناسب تشخیص داده شده است. سپس درزه های بالقوه براساس داده های حاصل از پردازش تصویر و برداشت سطحی با CAV-DFN2D مدل سازی شده است. برای برآورد خردشوندگی اولیه و ثانویه برنامه کامپیوتری به نام (PSF (Primary & Secondary Fragmentation، نوشته شده است. در این برنامه میزان خردشوندگی اولیه و ثانویه در حین فرآیند تخریب براساس شاخص های تعریف شده در رساله و با فرض این که جدایش صرفا از روی سطوح ضعف باشد، برآورد شده است. پس از تحلیل با فرض های موجود ارایه شده در رساله، ارتفاع ستون تخلیه 150 متر با عرض فعال 30 متر، برای رسیدن به خردشوندگی مناسب، مقداری خوب قلمداد شده است.