چکیده: تنش خشکی مهمترین عامل محدود کننده تولید محصولات کشاورزی است. استفاده از ترکیبات ارزانی مانند تنظیم کننده های رشد و اصلاح کننده های خاک می تواند باعث کاهش اثرات تنش خشکی در گیاهان زراعی شود. به منظور بررسی تاثیر سالیسیلیک اسید و سوپر جاذب آب بر رشد و عملکرد سورگوم تحت تنش کم آبی آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در منطقه شهرستان جاجرم اجرا گردید. دورهای آبیاری (شامل سه سطح 8 روز، 12 روز و 16 روز) در کرت های اصلی و ترکیب کاربرد خاکی سوپرجاذب (شامل دو سطح 1- عدم مصرف سوپرجاذب، 2- مصرف صدکیلوگرم سوپرجاذب در هکتار) و محلول پاشی سالیسیلیک اسید (شامل دو سطح 1- عدم مصرف اسید، 2- مصرف نیم میلی مولار اسید) به صورت فاکتوریل در کرت های فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد تیمار دور آبیاری 16 روزه باعث کاهش تعداد پنجه، قطر و ارتفاع ساقه، تعداد و سطح برگ، محتوای نسبی آب برگ، عملکرد علوفه تر و خشک در چین اول و دوم، درصد پروتئین و خاکستر نسبت به تیمار آبیاری 8 و 12 روزه شد و اما تنش کم آبی میزان پرولین را افزایش داد. کاربرد سوپر جاذب بسیاری از صفات مورد مطالعه را تحت تاثیر قرار داد و موجب افزایش ارتفاع ساقه، سطح برگ، محتوای نسبی آب برگ، عملکرد علوفه تر و خشک در چین اول به ترتیب به میزان 17/10، 14، 15/8، 40/17 و 13/12 درصد نسبت به تیمار عدم مصرف سوپر جاذب شد. همچنین نتایج نشان داد محلول پاشی با غلظت نیم میلی مولار سالیسیلیک اسید در مرحله 4 تا 6 برگی بیشترین تاثیر را بر صفات مورد مطالعه داشت و موجب افزایش ارتفاع ساقه، سطح برگ، محتوای نسبی آب برگ، عملکرد علوفه تر و خشک در چین اول و درصد پروتئین و خاکستر به ترتیب به میزان 44/7، 96/10، 88/5، 05/8، 90/10، 95/6 و 85/4 درصد نسبت به تیمار عدم مصرف سالیسیلیک اسید شد. در مجموع می توان بیان نمود که هر چند بیشترین عملکرد علوفه تر (40/54 تن در هکتار) از ترکیب تیماری دور آبیاری 8 روزه، با مصرف خاکی 100 کیلوگرم در هکتار سوپرجاذب و مصرف برگ پاش نیم میلی مولار سالیسیلیک اسید به دست آمد و کاربرد این دو ماده نقش معنی داری در کاهش اثرات تنش کم آبیاری نداشت، اما کاربرد سوپر جاذب و سالیسیلیک توانست بسیاری از صفات مورد بررسی در این آزمایش در سطح مشابه کم آبیاری بهبود بخشد.