چکیده: نوروزک از جمله گیاهان با ارزش مناطق کویری ایران می‌باشد که دارای خواص با ارزشی از قبیل، آنتی‌اکسیدانی، ضدباکتریایی، ضدقارچی و ضددرد است. به منظور بررسی واکنش گیاه دارویی نوروزک (Salvia leriifolia Benth) به تنش شوری و خشکی درون شیشه ای، دو آزمایش جداگانه در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا شد. در آزمایش اول جنین ها در محیط مایع MS به ترتیب با غلظت های مختلف (0، 10، 30 و 50) میلی مولار سدیم کلراید و (0، 0/5-، 1- و 1/5-) بار پلی اتیلن گلیکول قرار گرفتند. نتایج نشان داد با افزایش سطوح مختلف تنش شوری و خشکی، صفات مورفولوژیکی گیاهچه از جمله شاخص سطح برگ، شاخص کلروفیل، طول اندام هوایی به طور معنی داری کاهش یافت (P≤0.01). هم چنین میزان پرولین، پروتئین کل و فعالیت آنزیم گایاکل پراکسیداز افزایش قابل توجهی نسبت به شاهد نشان داد (P≤0.01). در آزمایش دوم جهت القای کالوس از تنظیم کننده های رشد 2,4-D و KIN در غلظت های0، 0/5:1، 1:1 0/5: 2، 1: 2 استفاده شد. نتایج آزمایش نشان داد محیط کشت همراه با 2 میلی گرم 2,4-D و 1 میلی گرم KIN بیشترین تاثیر را بر درصد کالوس زایی داشت از این رو به عنوان مناسب ترین تیمار جهت القای کالوس انتخاب شد (P≤0.01). کالوس های رشد یافته در محیط جامد MS حاوی 2 میلی گرم 2,4-D و 1 میلی گرم KINپس از دو بار واکشت به محیط های تنش شوری و خشکی با غلظت های مشابه در آزمایش اول انتقال یافتند. تجزیه واریانس داده ها نشان داد با افزایش تنش شوری و خشکی فعالیت آنزیم کاتالاز، گایاکول پراکسیداز و میزان پرولین افزایش یافت (P≤0.01). در حالیکه میزان پروتئین کل با افزایش تنش شوری و خشکی به طور معنی داری کاهش پیدا کرد. نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر این مطلب است که صفات مورفولوژیکی و بیوشیمیایی گیاهچه و کالوس تحت تاثیر هر دو تنش شوری خشکی قرار گرفت.