چکیده: این پژوهش با هدف بررسی اثر اسپرمیدین و تنش خشکی (دور آبیاری) بر رشد و عملکرد گیاه نخود در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود در سال 1395 به صورت اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا گردید که در آن، تنش خشکی در پلات های اصلی توزیع گردید و پلات های فرعی به اسپرمیدین اختصاص داده شد. سطوح تنش خشکی (دور آبیاری) شامل شاهد ) دور آبیاری 7 روز ؛D0) تنش ملایم (دور آبیاری 10 روز ؛D1)، تنش شدید (دور آبیاری 13 روز؛D2) و سطوح اسپرمیدین شامل: شاهد(SP0) پاشش آب معمولی بر گیاه ،0.3 میلی مولار (SP1) و 6/0 میلی مولار(SP2) محلول پاشی است. تا استقرار گیاه، هیچ تنشی به گیاه وارد نشد. محلول پاشی در مراحل (الف) 4 برگی، (ب) گلدهی و (ج) شیری شدن دانه انجام شد. برخی صفات مورد بررسی شامل عملکرد و اجزای عملکرد، عملکرد بیولوژیک، تعداد غلاف در بوته، کلروفیل برگ و فعالیت آنزیم های گایاکول پراکسیداز و کاتالاز می باشد. نتایج نشان داد که اعمال تنش خشکی (افزایش دور آبیاری) باعث کاهش عملکرد دانه و سایر صفات مورد بررسی شد. این درحالی است که دور آبیاری 13 روز افزایش درصد پروتئین دانه را به دنبال داشت. اسپرمیدین توانست تأثیر منفی تنش خشکی را بر بسیاری از صفات گیاه از جمله عملکرد دانه تقلیل دهد. لازم به ذکر است که اثر متقابل فاکتور های اصلی تنش (دور آبیاری) و اسپرمیدین در بیشتر صفات مانند عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و وزن صد دانه و کلروفیل برگ معنی دار گردید.