چکیده: این پژوهش به منظور بررسی تأثیر گوگرد، باکتری تیوباسیلوس و ورمی کمپوست بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود به صورت آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار به اجرا درآمد. عوامل مورد آزمایش شامل کود گوگرد در سه سطح : A1، A2 وA3 به ترتیب 0 ، 300 و 600 کیلوگرم در هکتار، باکتری تیوباسیلوس شامل دو سطح : (عدم مصرفB1 و مصرف 14 کیلوگرم درهکتار ( B2 و ورمی-کمپوست شامل دو سطح : 0 C1 و مصرف 5 تن در هکتار C2 بودند. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که گوگرد، باکتری تیوباسیلوس و ورمی کمپوست به طور معنی داری عملکرد و اجزای عملکرد را تحت تأثیر قرار دادند. همچنین تأثیر گوگرد، باکتری تیوباسیلوس و اثر متقابل این دو بر میزان گوگرد در دانه معنی دار شناخته شد. افزودن گوگرد، باکتری تیوباسیلوس و ورمی کمپوست در خاک سبب کاهش معنی دار pH خاک گردید. گوگرد و باکتری تیوباسیلوس بر روی تمامی صفات مورد مطالعه اثر معنی داری داشتند. ورمی کمپوست نیز به طور معنی داری باعث افزایش تمامی صفات مورد مطالعه به جز میزان گوگرد در گیاه شد. اثر متقابل گوگرد و باکتری تیوباسیلوس بر روی تمامی صفات مورد مطالعه در این آزمایش معنی دار شناخته شد. اثر متقابل گوگرد و ورمی-کمپوست و اثر متقابل باکتری تیوباسیلوس و ورمی کمپوست به جز در صفت گوگرد در دانه در باقی صفات معنی دار شناخته شدند. اثر متقابل سه گانه تنها در عملکرد بیولوژیک و دانه معنی دار شد. شاخص برداشت نیز در این آزمایش معنی دار شناخته نشد. به طور کلی نتایج این تحقیق حاکی از این است که کاربرد گوگرد و باکتری تیوباسیلوس، به تنهایی و یا استفاده توأم از آنها در بهبود ویژگی های رشدی، عملکرد، pH خاک و میزان گوگرد دانه نخود تاثیر مثبتی داشت. ورمی کمپوست نیز تاثیر مثبتی بر ویژگی های رشدی، عملکرد و pH خاک داشت.