چکیده: توسعه پایدار ایجاد تعادل میان توسعه و محیط زیست است و از سه اصل مهم محیط زیست، اجتماع و اقتصاد تشکیل شده است. هر سه این پارامترها در ارتباط با یکدیگر بوده و عدم تعادل در هر یک، موجب بر هم خوردن تعادل در سایر بخش ها خواهد شد. صنایع معدنی از مهم ترین ابزارهای رشد اقتصادی و رفاه اجتماعی در بسیاری از کشورها است. در عین حال، آثار زیست محیطی بسیار از قبیل تأثیر بر منابع آب، فرسایش خاک، آلودگی هوا و ... و همچنین ایجاد تبعات مختلف اجتماعی و اقتصادی سبب شده است تا توسعه پایدار وارد بخش معدن کاری شود. توجه به توسعه پایدار در فعّالیت های معدن کاری می تواند مشکلات زیست محیطی را کاهش دهد و آثار مثبت اجتماعی و اقتصادی به دنبال داشته باشد. در معدن کاری مدرن، شاخص های توسعه پایدار مورد توجه ویژه قرار گرفته است و استخراج و فرآوری مواد معدنی به گونه ای است که توسعه پایدار برقرار باشد و همین موضوع باعث شده است تا کشورهای صنعتی از رفاه و ثروت بیشتری برخوردار باشند. بنابراین با توجه ویژه به توسعه پایدار در صنایع معدنی می توان از محیط زیستی سالم و اقتصادی پویا همراه با رفاه اجتماعی برخوردار شد. دستیابی به توسعه پایدار در صنایع معدنی، نیازمند در نظر گرفتن ملاحظات زیست محیطی است و لذا رسیدن به این هدف با ارزیابی آثار زیست محیطی امکان پذیر است. با بهره گیری از این روش می توان آثار فعّالیت های معدنی بر محیط زیست را شناسایی و اقدامات پیشگیرانه لازم را انجام داد. در این مطالعه، ابتدا به منظور ارزیابی آثار زیست محیطی معدن سنگ آهن سنگان خواف از یک ساختار ماتریسی استفاده شده است که فاکتورهای مؤثر و مؤلفه های زیست محیطی ابعاد این ماتریس را تشکیل می دهند. برای تعیین فاکتورهای مؤثر، مؤلفه های زیست محیطی، امتیاز فاکتورهای مؤثر و تأثیر هر یک از فاکتورهای مؤثر بر مؤلفه های زیست محیطی از نظرات کارشناسی افراد خبره استفاده شده است. با کمّی سازی نظرات کیفی، تأثیر کلی بر هر مؤلفه زیست محیطی مشخص شد. بر طبق نتایج بدست آمده، درصد آسیب زیست محیطی برای مؤلفه های کیفیت هوا، سلامتی و ایمنی انسان، آب های زیرزمینی و خاک منطقه بیشتر از سایر موارد بوده است. سپس، با استفاده از نتایج ارزیابی آثار زیست محیطی معدن سنگ آهن سنگان خواف به ارزیابی پایداری این مجموعه پرداخته شده است. با توجه به نتایج بدست آمده، معدن مورد مطالعه دارای سطح پایداری خیلی ضعیف می باشد که باید بر اساس درصد آسیب مؤلفه های مختلف تمهیدات لازم پیش بینی و اجرا شود.