چکیده: پیش بینی قابلیت تخریب توده سنگ یکی از ابزارهای مورد نیاز در طراحی و تخمین اندازه زیربرش برای رسیدن به تخریب پیوسته است.پیش بینی واقعی از میزان قابلیت تخریب توده سنگ، یکی از عوامل کلیدی در موفقیت روش تخریب بلوکی است. با توجه به علاقه اخیر صنعت معدن کاری در استفاده از روش های تخریبی در توده سنگ هایی با مقاومت زیاد، اهیمت پیش بینی قابل اطمنیان از تخریب-پذیری توده سنگ به طور فزاینده ای بیشتر خواهد شد. پیچیدگی سازوکارهای تخریب در معادن بزرگ مقیاس تخریب بلوکی سبب شده است که روش های معمول به طور کامل قادر به تحلیل و پیش بینی تخریب نباشند. یکی از عوامل را می توان به متعدد بودن پارامترهای کنترل کننده تخریب و از طرف دیگر اندرکنش موجود میان این پارامترها ربط داد. برای غلبه بر این مشکل، رویکرد سیستم های مهندس سنگ (RES) مورد استفاده قرار گرفته است. با توجه به اینکه، در اکثر کاربردهای این روش، در قسمت تشکیل ماتریس اندرکنش از روش کدگذاری سنتی (روش نیمه عددی خبره) استفاده شده است. این روش جنبه کاملاً ذهنی دارد و به دلیل در نظر نگرفتن عدم قطعیت های موجود در پارامترها و اندرکنش میان آن ها، قادر به تشریح دقیق و کامل این اندرکنش ها نیست. از اینرو در این رساله، تلاش بر این بوده که روش کدگذاری در رویکرد سیستم مهندسی سنگ بهبود یابد و درنهایت با استفاده از این رویکرد بهبود یافته، شاخص تخریب پذیری توده سنگ در معادن تخریب بلوکی ارایه گردد. بدین منظور، در ابتدا به عنوان یک ایده جدید و یک بهبود کلی در رویکرد RES، روش کدگذاری فازی ماتریس اندرکنش ارایه شده است که طی آن از دو روش سیستم های فازی و اعداد و جبر فازی برای بهبود کدگذاری ماتریس اندرکنش استفاده شده است. در ادامه با استفاده از رویکرد بهبود یافته RES شاخص قابلیت تخریب در معادن تخریب بلوکی توسعه داده شده است. برای این منظور 13 پارامتر موثر بر سیستم تخریب توده سنگ انتخاب شده و طبقه بندی آن ها با توجه به نقش هر پارامتر در ایجاد تخریب و با درنظر گرفتن مقیاس متفاوت پروژهای معادن تخریب بلوکی انجام گردیده است. در نهایت با استفاده از کدگذاری فازی ماتریس اندرکنش شاخص فازی قابلیت تخریب بلوکی برای معادن تخریب بلوکی ارایه شده است. در نهایت نتایج به دست آمده با نتایج حاصل از نمودار تخریب لابسچر که بر اساس داده های واقعی از معادن تخریب بلوکی است و همچنین اطلاعات به دست آمده از گزارش های مربوط به معدن پالوبورا، مقایسه گردید، که این مقایسه حاکی از تطبیق نسبتاً خوب روش ارایه شده در رده-بندی قابلیت تخریب توده سنگ در معادن تخریب بلوکی بوده است. در ادامه این تحقیق برای بررسی میزان تاثیر پارامترهای انتخاب شده، مدل سازی عددی قابلیت تخریب توده سنگ با استفاده از نرم افزار المان مجزای PFC3D انجام شده است. بدین منظور یک مدل فرضی از معدن تخریب بلوکی ساخته شد و تاثیر پارامترهای مورد نظر بر روی میزان حجمی خروجی از زیربرش مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج به دست آمده تطبیق خوبی با خروجی نمودار علت-اثر ماتریس اندرکنش قابلیت تخریب داشته است.