چکیده: شیوع روزافزون بیماری سرطان و شکست در درمان آن سبب شد تا رویکردهای مختلفی پیرامون بررسی عوامل این شکست و راه جبران آن صورت گیرد. اتنخاب روش درمانی مناسب و نحوه اِعمال آن از اهمیت بالایی برخوردار است. در این پژوهش با بررسی و مطالعه مدل های ارائه شده پیرامون سرطان و درمان آن و با توجه به صحت عملکرد آنها و بررسی انعطاف پذیری مدل نسبت به اِعمال آن، دو روش شیمی درمانی و ایمنی-درمانی برگزیده و مورد مطالعه و شبیه سازی قرار گرفت. در ابتدا برای بررسی تأثیر هرکدام از این روش های درمانی، آنها را به صورت جداگانه شبیه سازی کرده و سپس به تحلیل نتایج حاصل از آنان پرداخته شد. در نهایت برای افزایش کیفیت درمان، با ترکیب درمان ها، نتایج حاکی از آن با درمان های پیشین که منفردأ اعمال می شد، مقایسه شد. از سوی دیگر به دنبال کاهش زمان درمان، کاهش عوارض ایجاد شده، کاهش هزینه های درمانی و حفظ سلامت ایمنی بیمار، روشی بر پایه کنترل بهینه ارائه شد که در عین به صفر رساندن تعداد سلول های سرطانی و حفظ پایداری نقطه تعادل سلامت بیمار، سایر اهداف بالا را نیز تحقق بخشید. این روش که بر پایه پایداری لیاپانوفی استوار است، ضمن خطی سازی دینامیک غیرخطی سرطان، از حل معادله ریکاتی وابسته به حالت به دست می آید که به اختصار SDRE نام دارد. در این روش با درنظر گرفتن قیود بیولوژیکی، سیستم کنترلی طراحی شد که با استفاده از آن زمان تزریق بهینه، حجم تزریق بهینه و یک رژیم درمانی مطلوب ، تعیین شد. شبیه سازی ها برای 3 سناریوی مختلف بدون درمان، با درمان و درمان با ورودی کنترلی انجام شده و در پایان نیز از اهمیت استفاده از این روش کنترلی در کاهش خطای سیستم و انعطاف پذیری آن در مقایسه با سایر روش ها در کنار مقاوم بودن آن نسبت به تغییر پارامترهای سیستم، بیان شد.