چکیده: به منظور بررسی اثرات تاریخ کاشت بر مراحل فنولوژیکی، عملکرد و کیفیت دانه کینوا (Chenopodium quinoa willd) پژوهشی در منطقه شویلاشت ساری واقع در استان مازندران در سال زراعی 402-1401 بهصورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل پنج تاریخ کاشت (15 اسفند 1401، 6 فروردین 1402، 26 فروردین 1402، 15 اردیبهشت 1402و 4 خرداد 1402) و سه رقم (رحمت، صدوق و تیتیکاکا) بود. در این پژوهش گیاهان کاشته شده در تاریخ 4 خرداد بهدلیل مواجهه با گرما و خشکی، به مرحله تولید بذر نرسیده و در همان مراحل ابتدایی رشد، دچار تنش و در نهایت پژمردگی شدند. به همین دلیل دادههای مربوط به این تاریخ حذف و به بررسی سایر تاریخهای کشت پرداخته شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان رنگدانه های فتوسنتزی شامل کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و کاروتنوئید در تاریخ کاشت سوم (26 فروردین) مشاهده شد. کاشت زودهنگام (15 اسفند) سبب افزایش ارتفاع بوته، وزن خشک کل، محتوای نسبی آب برگ، شاخص سطح برگ و وزن هزار دانه شد. دیرترین تاریخ کاشت مورد بررسی (15 اردیبهشت)، کمترین ارتفاع بوته، وزن خشک کل، شاخص سطح برگ، صفات فنولوژیکی و وزن هزار دانه را در هر سه رقم دارا بود. میزان پرولین با تأخیر در کاشت در هر سه رقم افزایش نشان داد. در بین ارقام مورد بررسی بیشترین ارتفاع بوته، طول پانیکول، وزن خشک کل و شاخص سطح برگ مربوط به رقم تی تی کاکا بود. در مقایسه، رقم صدوق وزن هزار دانه و عملکرد دانه بیشتری داشت. بیشترین درصد پروتئین دانه در رقم صدوق و زمان کاشت 15 اسفند (08/20 درصد) به‌دست آمد. عملکرد دانه در گیاهانی که در تاریخ 6 فروردین کشت شده بودند در بالاترین سطح قرار داشت که در دو رقم تی تی کاکا و صدوق به ترتیب 53/1038 و 5/1193 کیلوگرم در هکتار بود. در مجموع، کاشت رقم صدوق در تاریخ 6 فروردین برای منطقه شویلاشت ساری توصیه می شود.