چکیده: امروزه استفاده قارچ میکوریزا به عنوان کودهای کارساز در تامین نیازمندهای گیاهان غیرقابل انکار است، به منظور بررسی تاثیر مدیریت خاکورزی همراه با پیش تیمار بذر با سالسیلیک اسید بر خصوصیات زراعی و عملکرد ذرت در شرایط همزیستی میکوریزایی، در مزرعه تحقیقاتی دانشکده ی کشاورزی دانشگاه کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود در سال 93-1392 به صورت آزمایش اسپلیت پلات فاکتوریل (2×2×3) و در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتورهای مورد بررسی شامل سه سطح خاکورزی به صورت (گاوآهن برگردان دار+ دیسک + فاروئر)، (دیسک + فاروئر) و (چیزل + فاروئر) به عنوان عامل اصلی و ترکیب تیماری پیش تیمار بذر با اسید سالیسیلیک، تلقیح با قارچ میکوریزا گونه Glomus mossea به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس اثر متقابل سطوح مختلف خاکورزی و پیش تیمار بذر با اسید سالیسیلیک بر صفت ارتفاع بوته معنی‌دار بود. نتایج تجزیه واریانس بیانگر تأثیر معنی‌دار اثر متقابل سطوح مختلف عملیات خاکورزی و همزیستی قارچ میکوریزا بر صفات وزن صددانه، فسفر بذر و درصد کلونیزاسیون بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که برهمکنش پیش تیمار بذر با اسید سالیسیلیک و همزیستی قارچ میکوریزا بر صفت پروتئین دانه معنی‌دار است. همچنین اثر متقابل سطوح مختلف عملیات خاکورزی، پیش تیمار بذر با اسید سالیسیلیک و همزیستی قارچ میکوریزا روی صفات عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، کارتنوئید و شاخص سطح برگ معنی‌دار شد. بر اساس نتایج مقایسه میانگین‌ها ترکیب تیماری خاکورزی رایج + پیش تیمار بذر با اسید سالیسیلیک توانست ارتفاع بوته را به میزان 26/17 درصد در مقایسه با تیمار خاکورزی حداقل+ عدم پیش تیمار بذر افزایش دهد. نتایج مقایسه میانگین‌ نشان داد که ترکیب تیماری خاکورزی رایج + تلقیح قارچ میکوریزا موجب افزایش درصدکلونیزاسیون 17 درصد در مقایسه با تیمار خاکورزی متوسط+ عدم تلقیح قارچ میکوریزا شد.. همچنین نتایج مقایسه میانگین‌ها نشان داد که ترکیب تیماری خاکورزی رایج+ پیش تیمار بذر با اسید سالیسیلیک+ تلقیح قارچ میکوریزا سبب افزایش عملکرد دانه معادل 6/42 تن در هکتار در مقایسه با تیمار خاکورزی حداقل+ عدم پیش تیمار بذر+ عدم تلقیح قارچ میکوریزا و افزایش عملکرد بیولوژیک معادل 19/52 تن در هکتار در مقایسه با تیمار خاکورزی حداقل+ پیش تیمار بذر با اسید سالیسیلیک+ عدم تلقیح قارچ میکوریزا و افزایش شاخص سطح برگ معادل 68 درصد در مقایسه با تیمار خاکورزی رایج+ عدم پیش تیمار بذر+ عدم تلقیح قارچ میکوریزا شد.