چکیده: لوبیا(Phaseolus vulgaris L) یکی از حبوبات مهم است که به صورت مستقیم مورد استفاده انسان قرار می گیرد و 50% از تولید حبوبات جهان را شامل می شود.کودهای بیولوژیک یا کود های میکروبی (مایع، جامد یا نیمه جامد) حاوی یک یا چند گونه میکروارگانیسم خاص بوده و باعث گسترش بیشتر و بهتر سیستم ریشه ای و جذب بهتر عناصر و در نتیجه رشد بیشتر گیاه شده و با بالا بردن کمی و کیفی اجزای عملکرد گیاهان، موجب افزایش عملکرد می شوند. به منظور بررسی اثر قارچ میکوریز و باکتری سودوموناس به عنوان کود های زیستی و اسید هیومیک بر عملکرد گیاه لوبیا آزمایشی به صورت فاکتوریل با دو سطح قارچ میکوریز (M0 :عدم مایه زنی با قارچ، M1 :مایه زنی با قارچ Glomus etunicatum)، دو سطح باکتری (S0: عدم مایه زنی با باکتری و S1: مایه زنی با باکتری Pseudomonas putida) و سه سطح اسید هیومیک (H0: عدم مصرف اسید هیومیک، H1: مصرف 200 میلی گرم در کیلوگرم، H2: مصرف 400 میلی گرم در کیلوگرم) بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که ترکیب دو کود زیستی باکتری و قارچ میکوریز باعث افزایش معنی دار در وزن غلاف، وزن دانه و تعداد دانه شد. مایه زنی گیاه لوبیا با قارچ Glomus etunicatum میزان جذب فسفر و میزان وزن دانه را نسبت به تیمار شاهد افزایش داد. مایه زنی با باکتری Pseudomonas putida نیز جذب نیتروژن توسط گیاه را افزایش داده است .مصرف اسید هیومیک در سطح 400 میلی گرم کیلوگرم تعداد دانه و کلروفیل کل a و b برگ را نیز افزایش داده است. به طور خلاصه می توان دریافت مصرف قارچ میکوریز و اسید هیومیک در حضور باکتری سودوموناس باعث بهبود برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی گیاه لوبیا می شود.