چکیده: دشت رخ با مساحت 2182 کیلومترمربع در استان خراسان ‌رضوی و در شمال شرق ایران قرار دارد. آب زیرزمینی این دشت توسط حدود 320 حلقه چاه برداشت می گردد که در سال‌های اخیر به علت کاهش بارندگی‌ و در پی آن افزایش بی‌رویه برداشت‌ها، سطح آب زیرزمینی افت زیادی داشته است. به منظور حفظ و مدیریت پایدار آبخوان رخ، طرح تعادل‌بخشی به صورت نصب کنتور هوشمند و مسدود کردن چاه های غیرمجاز از سال 1393 در حال انجام است. هدف از انجام این تحقیق بررسی تأثیر فعالیت‌های طرح تعادل‌بخشی بر رفتار هیدروژئولوژیکی و کیفی آبخوان می باشد. جهت کلی جریان آب زیرزمینی از شرق دشت (منطقه تغذیه) به سمت غرب دشت می‌باشد. در دوره‌های مختلف زمانی در بخش غربی دشت، کمترین افت و در بخش شرقی، بیشترین افت به دلیل تجمع چاه‌های با دبی بالا وجود دارد. میزان افت در چهار دوره 3 ساله (94-97) و 11 ساله (86-97) و 16 ساله (70-86) و 27 ساله (70-97) بررسی گردید و در تمامی دوره‌ها بجز دوره سه ساله با نرخ متوسط 65 سانتیمتر افت داشته ولی در دوره سه ساله که مربوط به سال‌های اخیر بوده نرخ افت کمتری حدود 40 سانتیمتر داشته است و همچنین روند تغییرات افت در چاه‌های پیزومتری به دلیل کنترل برداشت‌های بی‌رویه در سال‌های اخیر تقریباً افقی شده است که این می‌تواند حاکی از تاثیر طرح تعادل‌بخشی باشد. در دشت رخ هدایت الکتریکی در جهت جریان افزایش می‌یابد. با توجه به مقادیر هدایت الکتریکی دشت به سه زون تقسیم‌بندی گردید که در بخش جنوبی به دلیل برداشت‌های بی‌رویه از آبخوان هدایت الکتریکی افزایش‌ یافته است و در سال‌های اخیر بعد از اجرای طرح این روند افزایش شوری کمتر شده است. با توجه به بررسی انجام ‌شده بعد از اجرای طرح تعادل‌بخشی و نصب کنتورهای هوشمند بر روی چاه‌های کشاورزی انرژی مصرفی و ساعت کارکرد چاه‌ها کاهش‌ یافته است و در برخی از بخش‌های دشت تعدادی از قنوات خشک ‌شده به دلیل جلوگیری از بهره‌برداری حدود 140 حلقه چاه‌ غیرمجاز، مجدد فعال شده است. بررسی بیلان آب زیرزمینی در دوره های مختلف نشان داد که کسری مخزن در اثر اعمال طرح تعادل‌بخشی در سالهای اخیر کمتر شده و نشانگر تاثیر این طرح در کنترل میزان برداشت و بالتبع کاهش افت آبخوان شده است.