چکیده: در این پایان نامه ی تجربی به مطالعه ی ریخت شناسی، ویژگی های ساختاری، نوری و الکتروکرومیکی لایه های نازک اکسید نیکل سنتز شده با روش های اسپری پایرولیزیز و هیدروترمال پرداخته شده است. نمونه های سنتز شده با روش های میکروسکوپ الکترونی گسیل میدانی (FESEM)، پراش پرتو X (XRD)، طیف سنجی UV-Vis، طیف سنجی فوتولومینسانس (PL) و ولتامتری چرخه ای (CV) مشخصه یابی شدند. اثرات استفاده از دو نمک مختلف نیکل بعنوان پیش ماده، بررسی اثر غلظت های مختلف محلول اولیه و مطالعه ی اثر آلایش Cu بر رشد لایه های نازک NiO به روش اسپری پایرولیزیز مطالعه گردید. الگوی XRD نمونه ها نشاندهنده تشکیل ساختار بلوری مکعبی برای نمونه های NiO تهیه شده با استفاده از دو نمک مختلف نیکل می باشد. همچنین تحلیل الگویXRD لایه های نازک NiO تهیه شده در غلظت های مختلف محلول اولیه رشد در فاز شش گوشی را نشان داد. گاف نواری محاسبه شده نمونه ها با افزایش غلظت محلول از 3.23 به eV 3.18 کاهش یافت. تصاویر FESEM نشان داد که در این مورد اندازه دانه ها نیز با افزایش غلظت محلول از 16 به nm 23 افزایش یافت. تحلیل الگوی XRD لایه های نازک NiO آلایش یافته با Cu تشکیل ساختار بلوری شش گوشی را نشان داد. در این مورد، گاف نواری با افزایش غلظت مس از 3.62 به eV 2.84 و اندازه دانه ها از 18 به nm 9 کاهش یافت. تصویر FESEM مربوط به لایه ی نازک اکسید نیکل بدون آلایش نشان دهنده ی کلوخه ای شدن دانه ها است. هرچند لایه های نازک NiO آلایش یافته با Cu ریخت شناسی سطحی را نشان می دهد که با دانه هایی با تراکم زیاد پوشش داده شده است. اثر زمان فرایند هیدروترمال، به عنوان یک پارامتر تاثیر گذار برای نمونه های تهیه شده با این روش مورد بررسی قرار گرفت. تصاویر FESEM مربوط به لایه های نازک تهیه شده به روش هیدروترمال تشکیل کره هایی با قطر میانگین mµ 1 را نشان داد که سطح آن ها با نانو الیاف به هم بافته با قطری در محدوده nm 15-40 پوشیده شده است. آنالیز الگوی XRD این نمونه ها تشکیل فاز شش گوشی را نشان داد. همچنین لایه های رشد داده شده به روش هیدروترمال از خود خاصیت الکتروکرومیک نشان دادند. طیف عبور و فوتولومینسانس نمونه ها مورد ثبت و آنالیز قرار گرفت.