چکیده: زمینه و هدف: یکی از عوارض ورزش شدید و طولانی مدت استرس اکسیداتیو ناشی از عدم تعادل اکسیدان ها (استرس اکسیداتیو) می باشد. برخی گیاهان خواص آنتی اکسیدانی دارند که با استرس اکسیداتیو ناشی از ورزش مقابله می کنند. این مطالعه به منظور بررسی اثر دو نوع دمنوش گیاهی قهوه و خار مریم با دو دوز متفاوت بر روی سیستم آنتی اکسیدانی پلاسمای خون رت ها انجام گرفته است. روش بررسی: این تحقیق بر روی 27 رت از نژاد ویستار در پنج گروه دمنوش و کنترل انجام گرفت. مواد به صورت گاواژ و بلافاصله پس از اتمام تمرین ورزشی به رت ها خورانده می شدند. رت های گروه دمنوش شامل چهار گروه با دو نوع دمنوش قهوه و خارمریم با دو دوز متفاوت 5/0 و 8/0 بودند که با توجه به پژوهش های قبلی، با اندکی تغییر انتخاب شدند. 1 گروه آزمودنی 6 تایی و بقیه گروه ها 5 تایی بودند. گروه کنترل نیز 6 تایی بود. همه ی گروه ها 6 هفته تمرین استقامتی انجام دادند و دمنوش های مورد نظر را نیز به صورت گاواژ دریافت کردند و پس از 6 هفته میزان آنزیم های آنتی اکسیدانی سرم آنها اندازه گیری شد. یافته ها: نتایج تحقیقات نشان داده است که بر هم خورن تعادل آنزیم های آنتی اکسیدانی منجر به ایجاد استرس اکسیداتیو می شود که آنزیم کاتالاز با دریافت دمنوش قهوه به میزان 8/0 میلی گرم بر کیلوگرم (001/0=p) و نیز با دریافت دمنوش خارمریم به مقدار 8/0 میلی گرم بر کیلوگرم وزن، افزایش معناداری پیدا می کند)002/0=p). همچنین آنزیم گلوتاتیون پس از دریافت دمنوش قهوه با دوز 8/0 میلی گرم بر کیلوگرم (003/0=p) و نیز 5/0 میلی گرم بر کیلوگرم (013/0=p) و همچنین دریافت دمنوش خارمریم با دوز 8/0 میلی گرم بر کیلوگرم (014/0=p) افزایش معناداری پیدا می کند. آنزیم مالون دی آلدهید نیز پس از دریافت دمنوش قهوه با دوز 8/0 میلی گرم بر کیلوگرم وزن (01/0=p) و نیز دریافت دمنوش خار مریم با دوز 8/0 (027/0=p) و 5/0 میلی گرم بر کیلوگرم (048/0=p)، کاهش معناداری پیدا می کند. نتیجه گیری: بر طبق مطالعات، ثابت شده است که پس از ورزش بویژه ورزش شدید، میزان اکسیدانت های بدن افزایش پیدا می کند. برای از بین بردن اثر اکسیدانت ها و پیشگیری از ایجاد استرس اکسیداتیو واثرات مخرب ناشی از آن، می توان از دمنوش های گیاهی آنتی اکسیدانت دار بلافاصله بعد از ورزش استفاده نمود. از جمله این دمنوش ها می توان قهوه و خارمریم با دوز بالا را نام برد که در این پژوهش بررسی شده اند و به نتیجه ی مثبت رسیده اند.