چکیده: امروزه کاوش های ژئوفیزیکی به دلیل در برداشتن نتایج عمدتاً قابل قبول، هزینه کم و سرعت بالای اجرای آنها، کاربرد وسیعی در اکتشاف معادن فلزی دارا می باشند. تفاوت قابل ملاحظه خواص فیزیکی اکثر کانسارهای فلزی با سنگ درون گیرشان، سبب شده تا بتوان از روش های گوناگون ژئوفیزیک برای اکتشاف آنها استفاده نمود.. فعالیت های اکتشافی در مقیاس های متفاوتی صورت می گیرد که در نهایت هدف آن تمرکز یافتن روی مناطقی است که پتانسیل کانسار شدن را دارند. برای شناخت مناطق پتانسیل دار معدنی می توان از روش های مختلف زمین شناسی، ژئوشیمیایی و ژئوفیزیکی استفاده نمود و با تلفیق آنها برای رسیدن به اولویت اکتشافی بهره برد. به منظور تشخیص محدوده های کانی سازی جیوه در منطقه خانگلی ماکو، از روش های ژئوفیزیکی مقاومت ویژه، قطبش القایی (IP) و روش الکترومغناطیسی با فرکانس بسیار پایین (VLF) استفاده شده و در نهایت با استفاده از شواهد زمین شناسی و مطالعات ژئوشیمی سعی شده تا تفسیر مناسب و صحیحی ارائه گردد. با توجه به عدم تولید یا استخراج این ماده معدنی در ایران و واردات نسبتاً قابل ملاحظه آن، اکتشاف کانسارهای جیوه در کشور ضروری به نظر می رسد. سرعت نسبتاً بالا، هزینه نسبتاً پایین و در مواردی، دقت مطلوب نتایج برداشت داده ها در روش VLF نسبت به سایر روش های ژئوفیزیکی، از مزایای اصلی این روش محسوب می شود. اغلب، داده های زیادی به این روش برداشت می شوند اما اطلاعات کمّی، از آن ها به سادگی استخراج نمی شود. با استفاده از فیلتر فریزر و شبه مقاطع چگالی جریان، زون های رسانای کم عمق یا تا حدودی عمیق شناسایی می گردند. با مدل سازی داده های VLF می توان توزیع مقاومت ویژه زیر سطحی را به دست آورد. در این تحقیق، تفسیر کمی داده های VLF بر اساس مدل سازی معکوس عددی مورد بررسی قرار گرفته و درنتیجه، مقاطع دوبعدی مقاومت ویژه زیر سطحی حاصل از این مدل سازی به دست آمده است. نتایج حاصل از تفسیر کیفی و کمی داده های VLF با یکدیگر مقایسه گردیده و تطابق خوب بین آنها نمایش داده شده است. فیلتر فریزر برای تفسیر بهتر داده های VLF طراحی شده و اساس آن کاهش نوفه های زمینه و جلوگیری از افزایش یافتن نوفه های تصادفی به-صورت مبالغه آمیز می باشد. این فیلتر به عنوان یک فیلتر پایین گذر شناخته می شود و عملکرد آن به طور خلاصه تبدیل فراگذر ها به پیک می باشد به طوری که مکان پیک ها در هر پروفیل مشخص کننده موقعیت قرارگیری رسانای زیر سطحی می باشد. اگر نوفه های موجود در محدوده برداشت فقط نوفه های یکنواخت و زمینه باشد این فیلتر به خوبی تأثیر این نوفه ها را از بین می برد، امٌا شرایط در برداشت های VLF به گونه ای است که اغلب علاوه بر نوفه های زمینه، نوفه های تصادفی نیز بر روی داده ها تأثیر گذار می باشد. اعمال فیلتر فریزر بر روی داده های خام در صورتی که باعث کاهش این نوفه های تصادفی نیز شود، عملکرد بهینه ای را برای آن رقم خواهد زد. نکته موجود در این بحث این است که گاهی اعمال فیلتر فریزر بر روی داده های خام ممکن است نه تنها موجب کاهش نوفه های تصادفی نگردد بلکه تا حدی باعث افزایش این نوفه ها شود. این مسئله را می توان یک نقطه ضعف برای فیلتر فریزر برشمرد. با انجام تغییراتی بر روی فیلتر فریزر به منظور کاهش نوفه می توان فیلتر فریزر تعدیل شده را به دست آورد که برای اولین بار در این پایان نامه مورد استفاده قرار گرفته و مزایای آن نسبت به فیلتر فریزر معمولی نشان داده شده است. نتایج مربوط به سه برداشت ژئوفیزیکی مقاومت ویژه، IP و VLF به همراه اطلاعات ژئوشیمی و زمین شناسی در این منطقه تلفیق شد و در نهایت دو روند عمده کانی سازی، یکی در ارتباط با گسل اصلی منطقه و روند دوم در مجاورت گسل های فرعی منطقه شناسایی گردید. در نتیجه، با ترکیب اطلاعات اکتشافی و به دست آوردن یک الگوی مناسب از کانی سازی جیوه، زون های کانی جیوه در منطقه مورد پی جویی و اکتشاف قرار گرفتند.