چکیده: درگذشته تحلیل پایداری ترانشه های سنگی معمولا با روش های گرافیکی یا محاسبات دستی انجام می گرفت، اما امروزه روش های متنوعی برای تحلیل پایداری ترانشه های سنگی وجود دارد که لازم است با توجه به شرایط منطقه و نوع شکست بالقوه روش تحلیل مناسب انتخاب شود. هم چنین به دلیل پایین بودن میزان تنش در قسمت های کم‌عمق زمین مانند ترانشه ها، رفتار توده سنگ در این اعماق به‌وسیله‌ی ناپیوستگی ها کنترل می شود، بنابراین برای مطالعه در مورد این ناپایداری-ها، مطالعه و بررسی رفتار برشی ناپیوستگی ها لازم و ضروری است. هم چنین برای تحلیل، طراحی و پیش بینی عملکرد سازه هایی که در داخل و یا بر روی توده سنگ ها ساخته می شوند، نیازمند درک صحیح ویژگی های ژئومکانیکی توده سنگ از قبیل مقاومت، تغییر شکل‌پذیری، چسبندگی و زاویه اصطکاک داخلی می باشد. در این تحقیق پایداری ترانشه های سنگی قطعه 1 آزادراه تهران- شمال با استفاده از روش المان مجزای سه‌بعدی مورد مطالعه قرار می گیرد و جهت تحلیل پایداری، ابتدا مشخصات هندسی دسته‌درزه‌ها تعیین شد و با استفاده از نتایج آزمایش هایی که قبلا انجام شده بود و انجام آزمایش های تکمیلی خواص مقاومتی و مکانیکی توده سنگ و درزه ها تعیین شد و سپس برای مشخص کردن رفتار کلی توده سنگ تحلیل هایی با استفاده از نرم‌افزار slide انجام گرفت در مرحله بعد مدل هندسی و مکانیکی ترانشه در نرم افزار 3DEC ساخته شد و پایداری ترانشه در وضعیت های مختلف بررسی گردید. ترانشه در شرایط عادی با توجه به روش های مختلف تحلیل پایداری پایدار بوده ولی در شرایط هوازدگی و کاهش مقاومت برشی توده سنگ ، ناپایدار می باشد که پایدارسازی آن باید با تقویت توده سنگ و نصب نگهداری لازم انجام شد.