چکیده: اندازه‌گیری حجم اجسام با روش‌های گوناگونی انجام می‌گیرد. برای اندازه‌گیری، می‌توان از پردازش تصویر، فراصوت، قوانین ریاضی و غیره استفاده نمود. هرکدام از این روش‌ها، مزایا و معایبی دارند و همچنین دقت اندازه‌گیری آن‌ها متفاوت است. مثلاً حجم بعضی از اجسام ناهموار و نامنتظم را نمی‌توان با روابط ریاضی به دست آورد، یا اینکه بعضی از روش‌ها پیچیده و هزینه‌بر هستند. با استفاده از روشی که در این پایان‌نامه استفاده گردیده است بکار بردن دستگاهی دست‌ساز بنام حجم سنج آکوستیک است که شامل سه قسمت، مکانیکی، الکترونیکی و رایانه است. با این وسیله می‌توان به‌صورت غیر مخرب حجم اجسام را اندازه‌گیری نمود. اساس عملکرد آن بر پایه تغییر حجم هوا است. با قرار دادن جسم مورداندازه‌گیری داخل دستگاه، تغییر حجم هوا ایجاد می‌گردد. رابطه‌ای بین تغییر حجم هوای ایجادشده در اثر قرار دادن جسم و حجم جسم مورداندازه‌گیری با تقریب بالایی حاصل شد. جهت به دست آوردن این رابطه یا همان شناسایی دستگاه از شبکه عصبی مصنوعی استفاده‌شده است. پس از شناسایی سیستم یا مدل کردن دستگاه، می‌توانیم حجم اجسام مختلف را اندازه‌گیری نماییم. چون دستگاه به تغییرات دمایی محیط حساس است، بنابراین هر بار اندازه‌گیری در دمای ثابتی انجام گرفته است.