چکیده: مقدار دقیق سرعت یکی از پارامترهای مهم در کنترل موتور القایی می باشد. ساده ترین روش اندازه گیری سرعت بوسیله حسگر سرعت از روی محور موتور می باشد. اما بکار گیری حسگر سرعت در محرکه الکتریکی باعث افزایش قیمت، کاهش قابلیت اطمینان سیستم و ناتوانی عملکرد محرکه الکتریکی در محیطهای کاری نامساعد می شود و عاملی برای ورود اغتشاش و نویز به سیستم نیز می باشد. بنابراین سعی می شود که با حذف حسگر سرعت و جایگزینی آن با یک تخمینگر سرعت از مواجه شدن با مشکلات فوق اجتناب گردد. شبکه های عصبی به عنوان ابزارهای قدرتمند در تخمین وقایع مختلف، امروزه یکی از مباحث پر کاربرد علوم مهندسی است. این مقوله برای دستیابی بشر به سیستم های هوشمند بسیار مورد توجه قرار گرفته است. موتورهای القایی نیز به خاطر پیچیدگی هائی که در رفتار انها وجود دارد دارای مدل ریاضی دقیقی نیستند تا بتوان از آنها در طراحی کنترل کننده ها استفاده نمود. اما شبکه های عصبی از آنجایی که از روی اطلاعات آماری شکل می گیرند، می توانند رفتار سیستم را آنگونه که هست یاد گرفته و کنترل کنند. در این پایان نامه ابتدا کنترل برداری غیر مستقیم بر روی موتور القایی 1/5 کیلو وات طراحی و شبیه سازی گردید و عملکرد آن در شرایط مختلف مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه روشهای مختلف تخمین سرعت، نظیر شبکه عصبی و تخمینگر تطبیقی با مدل مرجع (MRAS)برای تعیین مقدار سرعت در موتور القایی بدون استفاده از حسگر سرعت بررسی و شبیه سازی شده است. شبکه عصبی در دو حالت همزمان و غیر همزمان آموزش داده شده است. سپس عملکرد سیستم در شرایط مختلف مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصله، عملکرد قابل اطمینان این روشهای تخمین سرعت موتور القایی را نشان می دهند.