چکیده: هدف از اجرای این پژوهش، ارائه رویکردی مناسب جهت در نظر گرفتن رفتار غیرخطی هندسی در فرآیند کنترل سازه ها با استفاده از میراگر جرمی تنظیم شونده (TMD) می باشد. روش تشابه نیرویی (FAM) ابزاری جهت تحلیل مسائل غیرخطی سازه ای است. این رویکرد به جای تغییر در ماتریس سختی که ناشی از اثرات غیرخطی می باشد، تغییرات را در بردار جابجایی و متعاقب آن، در بردار نیروها اعمال می کند. از طرف دیگر، انتخاب پارامترهای بهینه برای سیستم کنترلی، امری تأثیرگذار بر نحوه عملکرد TMD در کاهش پاسخ های دینامیکی سازه می باشد. پس از انجام تحلیل به کمک روش FAM و در نظر گرفتن رفتار غیرخطی هندسی، به‌منظور یافتن پارامترهای بهینه TMD از الگوریتم فرا ابتکاری گرگ خاکستری (GWO) استفاده شده است. برای آنالیز عددی، سازه 20 طبقه در نرم افزار متلب مدل شده است. پاسخ های دینامیکی در سازه با رفتار خطی و رفتار غیرخطی هندسی تحت زمین لرزه اِل-سنترو محاسبه شده است. TMD بر روی بام قرار گرفته و برای یافتن پارامترهای بهینه، توابع هدف متفاوتی تعریف شده است. مقادیر پارامترهای بهینه بدست آمده متناسب با هر تابع هدف را با یکدیگر مقایسه و تابع هدفی که موجب افزایش عملکرد میراگر در کاهش پاسخ های دینامیکی سازه می گردد، انتخاب شده است. نتایج حاکی از آن است که در نظر گرفتن رفتار غیرخطی هندسی در سازه مورد بررسی، علاوه بر افزایش جایجایی طبقات، موجب افزایش انرژی پتانسیل و جنبشی سازه به مقدار 46.33 و 12.12 درصد می گردد، که نشان دهنده خطا های موجود در صورت استفاده از تحلیل خطی می باشد. بهتر است رفتار غیرخطی هندسی را به منظور نزدیک شدن به رفتار واقعی تر سازه در نظر بگیریم. استفاده از TMD باعث کاهش جابجایی طبقات، کاهش تابع انتقال سازه و کاهش انرژی های پتانسیل و جنبشی جذب شده در سازه به مقدار 14.57 و 21.42 درصد می گردد. میراگر بهینه یابی شده با شتاب نگاشت زلزله اِل-سنترو، تحت چند شتاب نگاشت دیگر بررسی گردید که مؤثر بودن این میراگر و عملکرد مناسب این سیستم کنترلی غیرفعال را نشان می دهد. همچنین روش بهینه یاب GWO به‌صورت موفقی در این مطالعه به کار گرفته شده و نتایج حاصل از بهینه‌یابی پارامترهای TMD، موجب افزایش هرچه بهتر عملکرد میراگر شده است.