چکیده: امروزه استفاده از سیستم های فیلتراسیون و سنجش عملکرد آن ها در ارتباط با کارایی و بهره-وری سیستم های آبیاری تحت فشار، بخش مهمی از فرآیند مدیریت مزارع و ارتقاء سطح و میزان محصولات تولیدی را در بر می گیرد. به نحوی که بی توجهی به این مسئله تاکنون، چالش های عمده ای را برای مزرعه داران و کشاورزان در سطح کلان و مزارع مورد مطالعه در این پژوهش ایجاد نموده است. بر این اساس، پژوهش حاضر به دنبال ارزیابی عملکرد هیدرولیکی ایستگاه های فیلتراسیون در شرایط بهره برداری، شناسایی مشکلات و موانع پیش رو و ارایه راهکارهای مناسب در جهت بهره وری حداکثری از سیستم های آبیاری تحت فشار و ایستگاه های فیلتراسیون در 28 مزرعه مورد مطالعه در محدودۀ شهرستان های استان سمنان می باشد که در حد فاصل سال های 1400-1389، اجرا شده اند. در ارزیابی عملکرد ایستگاه های فیلتراسیون مذکور، ضمن بهره گیری از بازدید میدانی، پرسش نامه های دو سطحی، تحلیل های آماری و نرم افزاری (Mic Mac- Scenario Wizard) مورد استفاده قرار گرفت. در فاز اول، نتایج تجزیه و تحلیل شیمیایی آب ها و کیفیت عملکرد ایستگاه ها به تفکیک برای 28 مزرعه پیرامون شاخص های TDS، SAR، PH، EC، NA+، Ca+، Mg2+، So42-، Cl- و Hco3- محاسبه گردید. در سطح بعدی استناد به یافته های پژوهش مشخص گردید که بیشترین منبع آب مورد استفاده مزارع بررسی شده از چاه و به صورت انتقال با لوله (13 مورد، 46.42%) بوده است. همچنین، محصول پسته با بالاترین سطح زیرکشت (8 مورد و 28.5%) به صورت کشت غالب در مزارع مطالعه شده در آمده است. در این بین، نتایج به دست آمده نشان داد که فیلتراسیون-های توری با 20 مورد استفاده (71.40%) به صورت قابل ملاحظه تری نسبت به فیلترهای دیسکی (8 مورد، 28.60%)، در سطح ایستگاه های فیلتراسیون مورد مطالعه، مورد استفاده قرار گرفته است که بیشترین سیستم شستشویی آن ها نیز به صورت نیمه اتوماتیک (15 مورد، 53.57%)، در قیاس با سایر روش ها بوده است. در این میان، بیشترین خرابی قطعات در ایستگاه های فیلتراسیون مزارع مطالعه شده، مربوط به فیلترشن و شیرآلات هر کدام با 9 مورد و 29 درصد بوده است. بر اساس یافته های تحلیلی نرم افزار میک مک، 11 شاخص A2 (4.89)، A4 (4.76)، A10 (4.64)، A12 (4.63)، A3 (4.52)، A14 (4.48)، A18 (4.46)، A6 (4.46)، A9 (4.44)، A19 (4.42) و A1 (4.40)، به عنوان پیشران های اصلی اثرگذار بر عملکرد هیدرولیکی ایستگاه های فیلتراسیون در ارتباط با سیستم های آبیاری تحت فشار شناسایی شدند. در ادامه نیز سناریوهای 4 گانه احتمالی در قالب وضعیت مطلوب تا بحران، محاسبه و ترسیم گردید و راهکارهای مناسب جهت بهبود عملکرد ایستگاه های فیلتراسیون در مزارع 28گانه ارائه گردید.