چکیده: استفاده از عصاره ها و اسانس های گیاهی ضمن کم‌خطر بودن برای انسان، پستانداران و طبیعت، اغلب به عنوان جایگزین های مناسبی برای ترکیبات شیمیایی پیشنهاد می شوند. بنابراین در تحقیق حاضر، تأثیر عصاره های گیاهان نعناع فلفلی، مریم گلی، شیرین‌بیان و زعفران بر پروفایل سلول های خونی و شاخص های تغذیه شب پره هندی Plodia interpunctella Hubner (Lepidoptera ;Pyralidae) در شرایط آزمایشگاهی (دمای 3±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±40 درصد و دوره نوری 16:10 ساعت (تاریکی و روشنایی)) مورد بررسی قرار گرفت. لاروهای سن چهارم این آفت انباری، با عصاره های اتانولی نعناع فلفلی، مریم گلی، شیرین‌بیان و زعفران در غلظت های 10،6 و 20 گرم/ میلی‌لیتر در دو بازه زمانی 24 و 48 ساعته تیمار شدند. نتایج ایمنی شناسی نشان داد، تأثیر عصاره‌های مختلف گیاهان نعناع فلفلی، مریم‌گلی، شیرین‌بیان و زعفران بر تعداد پلاسموتوسیت ها و گرانولوسیت ها و نیز تعداد کل سلول‌های خونی نسبت به شاهد معنی‌دار بود و با افزایش غلظت عصاره‌ها به‌طور معنی‌داری افزایش یافت بر اساس نتایج تعداد کل سلول ها در تیمار نعناع فلفلی با غلظت های 20% و 10% و شیرین‌بیان با غلظت 20% در 24 ساعت و تیمار نعناع فلفلی با غلظت های 20% و 10% و مریم گلی با غلظت 6% در 48 ساعت بیشترین افزایش را نسبت به شاهد داشتند و تیمارهای نعناع فلفلی و زعفران با غلظت های 6% کمترین افزایش را نسبت به شاهد نشان دادند. در مورد پارامتر تعداد گرانولوسیت ها نتایج نشان داد که تمامی عصاره ها در تمامی غلظت ها نسبت به شاهد تا 20% افزایش داشتند. پلاسموتوسیت ها نیز تحت اثر تیمار نعناع فلفلی با غلظت های 10% و 20% پس از 24 ساعت و تیمار نعناع فلفلی با غلظت 20% پس از 48 ساعت بیشترین افزایش را نسبت به شاهد داشتند و تیمارهای شیرین بیان و زعفران با غلظت 6% بیشترین کاهش را نسبت به شاهد نشان دادند . با توجه به ارزیابی های صورت گرفته غلظت 20% مریم گلی بیشترین افزایش فعالیت فنل اکسیداز را نسبت به شاهد نشان داد و سایر تیمار ها نسبت به شاهد تفاوت معنی‌دار نداشتند. همچنین در مطالعه شاخص‌های تغذیه‌ای تفاوت معنی‌داری بین عصاره‌ها با شاهد مشاهده شد به طوری که در تمامی تیمارها نسبت به شاهد کاهش نرخ رشد نسبی مشاهده گردید و نیز نرخ مصرف نسبی عصاره‌ها نسبت به شاهد دارای تفاوت معنی‌داری بود. تمامی غلظت‌های نعناع فلفلی نسبت به شاهد دچار کاهش شد و سایر تیمار ها با شاهد در یک گروه قرار گرفتند. شاخص بازدهی غذای خورده شده عصاره‌ها نسبت به شاهد دارای تفاوت معنی‌داری بود و تمامی تیمار ها نسبت به شاهد کاهش داشتند. در ارزیابی حاصل از شاخص بازدارندگی تغذیه تمامی عصاره‌ها با شاهد دارای تفاوت معنی‌دار بودند. عصاره‌های گیاهی به‌کار رفته در این تحقیق بر ویژگی‌های زیستی شب‌پره هندی مؤثر بودند. به طوری که عصاره نعناع فلفلی و مریم‌گلی در غلظت %20 سبب افزایش طول دوره لاروی و نیز همین غلظت عصاره نعناع فلفلی سبب افزایش طول دوره شفیرگی گردید در میزان وزن شفیره نیز تمامی تیمارها مؤثر بودند. طول عمر حشرات کامل تحت تأثیر تیمارها و شاهد اختلاف معنی‌داری نشان نداد.