چکیده: به منظور بررسی تأثیر ملاس چغندرقند بر رشد و عملکرد نخود در دورهای مختلف آبیاری، آزمایشی در سال زراعی 98-1397 در مزرعه پژوهشی دانشگاه صنعتی شاهرود به اجرا در آمد. آزمایش به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل دور آبیاری در دو سطح (8 روز یک بار و 16 روز یک بار)، مصرف ملاس چغندرقند در خاک در سه سطح (شاهد، استفاده به میزان 50 و 100 لیتر در هکتار) و پاشش ملاس چغندرقند بر روی برگ در سه سطح {شاهد (پاشش آب معمولی)، محلول پاشی به میزان 50 و 100 لیتر در هکتار) بود. نتایج نشان داد که کلیه صفات تحت تأثیر تعدادی از منابع تغییر مندرج در جدول تجزیه واریانس قرار گرفتند. عملکرد دانه در دور آبیاری 16 روز حدود 19% کمتر از دور آبیاری 8 روز بود. بر همین اساس، نخود با تنش خشکی خفیفی مواجه شده است. به موازات افزایش مقدار ملاس استفاده شده در خاک، عدد اسپد، محتوای نسبی آب، پرولین، قندهای محلول برگ، وزن صد دانه بزرگتری نیز حاصل گردید. کاربرد همزمان ملاس چغندرقند به صورت پاشش روی برگ و خاک منجر به افزایش عملکرد دانه به سطحی بالاتر از شرایط عدم استفاده از آنها (شاهد) گردید. بهترین مقدار ملاس چغندرقند پاشش همزمان برگی و خاکی به صورت 50 لیتر در هکتار می باشد.