چکیده: به منظور بررسی تأثیر تنش کم آبیاری و محلول پاشی منابع مختلف کلسیم بر رشد، عملکرد دانه و برخی خصوصیات کیفی ذرت رقم سینگل کراس 704، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کاملاً تصادفی با دو فاکتور و 3 تکرار آزمایشی در سال زراعی 98-1398 در دانشگاه صنعتی شاهرود اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل کم آبیاری در سه سطح 8 (شاهد)، 12 و 16 روز دور آبیاری به عنوان عامل اصلی و تیمار منابع کلسیم شامل: شاهد، کلرید کلسیم در دو غلظت 5/1 و 3 کیلوگرم در هزار لیتر آب و سیلیکات کلسیم در دو غلظت 5/1 و 3 کیلوگرم در هزار لیتر آب به عنوان تیمار فرعی لحاظ شدند. نتایج نشان داد اثر متقابل تیمار کم آبیاری و کلسیم تاثیر معنی داری بر صفاتی همانند عملکرد دانه، اجزای عملکرد دانه (وزن هزار دانه و تعداد دانه در بوته)، محتوای نسبی آب برگ، کلروفیل a، نشت الکترولیت ها، مقادیر پرولین و کربوهیدراتها داشت. با افزایش سطح کم آبیاری از 8 به 16 روز دور آبیاری از عملکرد و اجزای عملکرد دانه کاسته شدند اما استفاده از کلسیم تاثیر معنی داری بر اجزای عملکرد و عملکرد دانه ذرت داشت و سبب افزایش آنها حتی در سطح خشکی شد. به طوری که کاربرد کلسیم سبب افزایش تعداد دانه در بوته به میزان 30 درصد نسبت به تیمار شاهد شد و وزن هزار دانه نیز با کاربرد کلسیم به طور معنی داری افزایش پیدا کرد. بیشترین عملکرد دانه ذرت در تیمار های کلسیم کلراید 5/1 و 3 کیلوگرم در هزار لیتر آب و نیز سیلیکات کلسیم مشاهده شد که از نظر آماری اختلاف معنی داری با هم نداشتند. کمترین عملکرد دانه نیز به مقدار 3696 کیلوگرم در هکتار در تیمار 16 روز آبیاری و عدم کاربرد کلسیم حاصل شد. تیمار کم آبیاری سبب افزایش مقادیر پرولین و کربوهیدرات محلول در برگ و نیز افزایش نشت الکترولیت ها و کاهش مقادیر کلروفیل a و میزان رطوبت نسبی در بافت برگ شد. هر جند استفاده از کلسیم تا حدی مانع تاثیر منفی تنش کم آبیاری بر این صفات بخصوص در سطح خشکی شد اما استفاده از 3 کیلوگرم در هزار لیتر آب سیلیکات کلسیم از تاثیر بیشتری بر این صفات برخوردار بود. به طور کلی می توان بیان کرد که کاربرد کلسیم می تواند اثر مثبتی بر خصوصیات مورفولوژیک و فیزیولوژیک ذرت در شرایط تنش خشکی (کم آبیاری) داشته باشد که در نهایت با بهبود اجزای عملکرد دانه و صفات فیزیولوژیکی سبب بهبود عملکرد دانه می شود. براساس نتایج این آزمایش کاربرد 3 کیلوگرم در هزار لیتر آب سیلیکات کلسیم نسبت به سایر تیمار های آزمایش مناسب تر بود.