چکیده: با توجه به آثار نا مطلوب کودهای شیمیایی بر محیط زیست، آزمایشی با هدف بررسی مدیریت مصرف کود شیمیایی نیتروژن در ترکیب با کود دامی بر کارایی مصرف و بازیافت نیتروژن در گیاه ذرت، و همچنین پویایی نیتروژن در خاک در سال 1396 به صورت فاکتوریل بر پایه بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در مزرعه آموزشی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل کود آلی در دو سطح {مصرف 20 تن کود دامی گاوی در هکتارa1، بدون مصرف کود دامی a2 } و مدیریت مصرف کود نیتروژن از نوع اوره در شش سطح،{ میزان 100 کیلوگرم (50 درصد پایه +50 درصد شش برگی) b1، میزان 100 کیلوگرم (25 درصد پایه +75 درصد شش برگی) b2، میزان 100 کیلوگرم (25 درصد پایه +50 درصد شش برگی+ 25 درصد دوازده برگی) b3، میزان 200 کیلوگرم (50 درصد پایه+50 درصد شش برگی b4، میزان 200 کیلوگرم(25 درصد پایه+75 درصد شش برگی) b5و میزان 200 کیلوگرم (25 درصد پایه + 50 درصد شش برگی+ 25 درصد دوازده برگی) b6} بودند. نتایج نشان داد تلفیق کود دامی با کود شیمیایی اوره در اکثر موارد تاثیر مثبت و معنی داری بر صفات مورد مطالعه از قبیل درصد نیتروژن دانه و برگ، عملکرد دانه، وزن صد دانه، میزان کربن آلی خاک و میزان فعالیت آنزیم اوره آز داشت. در خصوص پویایی نیتروژن نیز در اکثر موارد تیمار تلفیقی کود دامی و کود اوره منجر به محتوای نیترات و آمونیوم بیشتری در خاک شد، همچنین در حضور کود دامی کمترین سطوح اوره با تیمارهایی با بالاترین سطح کود اوره اما بدون کاربرد کود دامی از نظر کارایی مصرف نیتروژن در یک سطح معنی داری قرار گرفتند. این نتیجه نشان داد که احتمالا می توان با اعمال تلفیقی کود دامی و اوره از مصرف کود شیمیایی کاست و همزمان به کارایی مطلوب رسید. در مقایسه تیمارها دو سطح b2و b5 (میزان 100 و200 کیلوگرم در هکتار اوره بصورت 25درصد پایه+75درصد شش برگی) چه در ترکیب با کود دامی و چه به تنهایی در بیشتر مواقع سبب پاسخ مطلوب گیاه در صفات مورد مطالعه مانند کارایی جذب نیتروژن، عملکرد دانه، فعالیت آنزیم اوره آز و... شد که این برتری احتمالا به دلیل نوع تقسیط کود طبق تیمارهای نامبرده می-باشد. این نتیجه نشان داد که تقسیط دو مرحله ای کود بصورت 25درصد پایه+ 75درصد شش برگی مطلوب-ترین روش اعمال کود برای گیاه بود که احتمالا ارائه نسبت بیشتری از کود در مراحل بالای رشدی گیاه (شش برگی) و همزمانی با نیاز گیاه سبب برتری این تیمارها نسبت به سایرین شده است.