چکیده: دشت همدان – بهار یکی از مهم‌ترین دشت‌های استان همدان از لحاظ کشاورزی و کیفیت آب است. وقوع خشکسالی‌های متعدد و بهره‌برداری بیش از اندازه از منابع آب زیرزمینی دشت همدان – بهار از عوامل اصلی افت سطح آب زیرزمینی محسوب می‌شوند. ابتدا مدل مفهومی آب زیرزمینی با استفاده از تمامی داده‌ها و اطلاعات تهیه گردیدند. در این تحقیق شبیه‌سازی سفره آب زیرزمینی دشت همدان - بهار در حالت پایدار و ناپایدار با استفاده از مدل GMS7.1 و کد کامپیوتری MODFLOW به روش تفاضل محدود انجام گرفت. در حین شبیه‌سازی به منظور واسنجی مدل در شرایط ماندگار از تراز آب زیرزمینی فروردین 1384 و به منظور واسنجی مدل در شرایط غیرماندگار از آمار سطح آب طی سال‌های 1384- 1389 استفاده گردید. واسنجی مدل در هر دو شرایط با استفاده از کد PEST صورت گرفت. همچنین برای ارزیابی صحت مدل از آمار تراز آب در سال‌های 1389 الی 1393 استفاده گردید و پس از آن که نتایج حاصل از صحت سنجی تطابق مدل را با شرایط طبیعی آبخوان به اثبات رساند، از مدل ریاضی ساخته شده برای رسیدن به هدف مطالعه استفاده گردید. با توجه به آمار 27 حلقه چاه مشاهداتی و مقایسه سطح آب محاسباتی مدل و مشاهداتی، پارامترهایی نظیر ضریب هدایت هیدرولیکی در حالت پایدار و ضریب ذخیره آبخوان در حالت ناپایدار، که دارای عدم قطعیت بیشتری بودند، بهینه گردیدند. سطح آب شبیه‌سازی شده توسط مدل به سطح آب مشاهداتی نزدیک بوده و جذر میانگین مربعات خطا برای کل پیزومترهای دشت در این دوره 5 ساله 1.56 بدست آمده است. به منظور پیش بینی سطح آب زیرزمینی در سال‌های آینده، 3 سناریوی ترسالی بارش 2 برابر، خشکسالی بارش نصف مقدار بارش و ادامه روند فعلی برای دشت تعریف گردید. نتایج نشان داد که در طی شهریور 1395 تا شهریور 1400 در صورت ادامه روند فعلی بارش، سطح آب زیرزمینی به اندازه 3 متر دچار افت خواهد شد و براساس این مقدار افت و با در نظر گرفتن مساحت کل آبخوان دشت همدان – بهار و متوسط ضریب ذخیره 0.05 حدودا 77 میلیون متر مکعب آب از این دشت خارج خواهد شد.