چکیده: کشاورزی با چالش های گوناگونی از جمله تغییر آب و هوا، شهر نشینی، استفاده پایدار از منابع طبیعی و مسائل زیست محیطی مانند روان آب، تجمع آفت کش ها و کودهای شیمیایی مواجه است. در سالهای اخیر، ادعاهایی مبنی بر سودمندی نانوتکنولوژی در کشاورزی بوجود آمده است. در مقابل برخی از گزارشات حاکی از سمیت این ذرات در سیستم های زیستی می باشد. بر این اساس، ما اثرات نانوذرات منیزیم اکسید را بر روی میزان بیان ژن های درگیر در تنش اکسیداتیو در گیاه سویا بررسی کردیم. آزمایش در یک سیستم هیدروپونیک با استفاده از کرت های خرد شده در زمان با طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل نانوذرات منیزیم اکسید و بالک آن در دو سطح (0.25 و 0.5 گرم بر لیتر) و شاهد بدون منیزیم اکسید بود. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل رونوشت های ژن کاتالاز، پراکسیداز و سوپر اکسید دیسموتاز در بافت برگ، لپه و ریشه سمیت نانوذرات را بر روی گیاه نشان داد. در غلظت 0.25 گرم بر لیتر نانوذرات منیزیم اکسید بیشترین بیان مشاهده شد. در غلظت 0.5 گرم بر لیتر نانوذرات نیز سمیت مشاهده گردید. با این وجود، میزان بیان در این تیمار نسبت به تیمار نانوذرات منیزیم اکسید 0.25 گرم بر لیتر، کمتر بود. به نظر می رسد که تمایل نانوذرات برای متراکم شدن در غلظت های بالاتر، موجب سرکوب آثار واقعی آنها شده باشد.