چکیده: کانسار مس پیرمردان در 110 کیلومتری جنوب شاهرود در استان سمنان و در شمالی ترین پهنه ساختاری ایران مرکزی در نوار آتشفشانی- رسوبی ترود- چاه شیرین واقع شده است. شکل هندسی و ژئومتری ماده معدنی در این معادن چینه کران و سنگ درون گیر عمده ماده معدنی آندزیت بازالت، آندزیت و پورفیری بازالت با سن ائوسن می باشد. کانه زایی در منطقه مورد مطالعه تحت تاثیر فرایندهای گسلی به صورت رگه- رگچه ای و پرکننده فضای خالی قابل مشاهده است. در این کانسارها کالکوسیت، بورنیت و کالکوپیریت سولفیدهای اصلی مس هستند که با مالاکیت همراهی می شوند. ساخت و بافت ماده معدنی به صورت پرکننده فضای خالی، دانه پراکنده، رگه- رگچ ای و جانشینی است. دگرسانی های عمده در این کانسار شامل کربناتی، سیلیسی، سرسیتی، آرژیلیک به همراه اکسید و هیدروکسیدهای آهن می باشد. بر اساس ویژگیهای همچون شکل هندسی ماده معدنی، کانه زایی، دگرسانی، ساخت و بافت، کانی شناسی کانسار مس پیرمردان شباهت های زیادی را با کانسارهای تیپ مانتو در دنیا نشان می دهند. رخداد این تیپ کانه زایی مس در منطقه پیرمردان نشانگر اهمیت فرایندهای وابسته به سنگ های آتشفشانی در کانه زایی مس، افزون بر فرایندهای مرتبط با پلوتونیسم مولد کانه زایی است.