چکیده: اندیس مس چاه عروس در استان سمنان، 90 کیلومتری جنوب شرق شهرستان شاهرود، 50 کیلومتری جنوب-غرب بیارجمند، اندیس چاه اسد در 20 کیلومتری غرب منطقه چاه عروس و رویگران در 40 کیلومتری جنوب غرب منطقه چاه عروس واقع شده اند. واحدهای سنگی منطقه مورد مطالعه در دو گروه تقسیم بندی شده اند: 1) واحدهای میزبان با سن ژوراسیک که شامل ماسه سنگ، شیل، آهک و کنگلومرامی باشد که توسط دایک های ژوراسیک میانی در بعضی قسمت ها قطع شده اند، 2) واحدهای میزبان با سن ائوسن شامل سه مجموعه الف) گدازه زیر دریایی (بازالت، تراکی بازالت)، ب) آذرآواری (توف و آگلومرا) و 3) رسوبی (آهک، مارن و کنگلومرا) می باشند. سنگ های آتشفشانی به سری ماگمایی کالک آلکالن پتاسیم متوسط تا بالا تعلق دارند و در طی یک رژیم زمین ساختی از نوع کمان های آتشفشانی حاشیه فعال قاره ای تشکیل شده اند. عوامل مؤثر کانه زایی مس در مناطق مورد مطالعه عبارتند از: 1) واحدهای سنگ های دربرگیرنده، 2) کنترل های ساختاری، 3) محلول-های گرمابی و 4) حضور توده های نفوذی در عمق، که نقش بسزایی در نقل و انتقال محلول های گرمابی، تجمع و ته نشست آن ها دارند. کانه زایی در منطقه چاه اسد و رویگران، در جوان ترین افق واحد گدازه ای به صورت چینه کران و در منطقه چاه عروس به صورت رگه ای در طول امتداد گسل ها در واحد ماسه سنگی رخ داده است. ماده معدنی به شکل رگه ای و رگه- رگچه ای، پرکننده حفره ها و فضاهای خالی و دانه پراکنده تشکیل شده است. از مهم ترین دگرسانی های موجود در منطقه می توان به دگرسانی آرژیلیکی، زئولیتی، سیلیسی و کربناتی اشاره نمود. کانی های اصلی تشکیل دهنده اندیس ها در سه گروه کانی های سولفیدی (کالکوسیت، بورنیت، کالکوپیریت و پیریت، دیژنیت)، کانی های کربناته (مالاکیت، آزوریت)، کانی های اکسیدی (کوپریت، مگنتیت، هماتیت و لیمونیت) و کانی های سیلیکاته (کریزوکولا) رده بندی شده اند. عمده ترین بافت های منطقه شامل: بافت رگه- رگچه ای، پرکننده فضاهای خالی، دانه پراکنده و جانشینی می باشند. بر اساس مطالعات میکروترمومتری دمای همگن شدگی میانبارهای سیال در منطقه چاه عروس ᵒC90 تا 210 است. دامنه شوری در منطقه چاه عروس2 تا 12درصد وزنی معادل NaCl می باشند. در مجموع با توجه به مطالعات انجام شده می توان گفت کانی سازی در منطقه چاه اسد و رویگران با کانسارهای مس تیپ مانتو و در اندیس چاه-عروس با کانسارهای رگه ای دگرگون زاد مشابهت دارند.