چکیده: گرد و غبار خیابانی یکی از مهم‌ترین شاخص‌های منعکس‌کننده وضعیت آلودگی در محیط‌زیست شهری است. این ذرات حامل آلاینده‌هایی چون هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه‌ای (PAH) هستند که آثار و پیامدهای زیست‌محیطی نامطلوب بر زندگی و سلامتی ساکنین شهرها می‌گذارند. هدف از انجام این مطالعه بررسی غلظت و منشأ این ترکیبات و تأثیر آن ها بر سلامتی انسان در شهر کرج است. به همین منظور، تعداد ۱۳ نمونه گرد و غبار از سطح شهر کرج در خرداد ماه ۱۳۹۶ جمع‌آوری شد. نمونه‌ها پس از آماده‌سازی توسط دستگاه GC-MS آنالیز شدند. جهت تعیین منشأ احتمالی PAHs از نسبت‌های زمین‌شیمیایی آروماتیکی استفاده گردید. تمام ۱۶ ترکیب تعیین شده توسط EPA در نمونه‌ها شناسایی شد. بر اساس نتایج به دست آمده غلظت PAHs از 88/4ppb تا 771/02ppb در نمونه‌های گردوغبار تغییر می‌کند. مقدار PAH/ ∑COMB∑ نیز بین 0/5ppb تا 0/8ppb به دست آمد. نسبت آنتراسن به مجموع آنتراسن و فنانترن (Ant / (Ant+Phe بین 0/08ppb تا 0/69ppb، بنزو(a)آنتراسن به مجموع بنزو(a)آنتراسن و کرایزن (BaA/(BaA+CRY بین 0/33ppb تا 0/56ppb و ایندنوپیرن به مجموع ایندنوپیرن و بنزوپیرلن (IND/(IND+BGP بین 0/13ppb تا 0/28ppb محاسبه شد. در این مطالعه مشخص شد که منابع پیروژنیک منشأ اصلی ورود PAHها به گردوغبار خیابانی شهر کرج هستند. بنزو پیرن به عنوان سرطان‌زاترین ترکیب PAH در همه ایستگاه‌های نمونه‌برداری با غلظت‌های مختلفی تشخیص داده شد. نتایج این مطالعه نشان داد کلان شهر کرج به دلیل موقعیت شهری، افزایش روزافزون جمعیت و به عنوان قطب صنعتی کشور شدیداً تحت تأثیر فعالیت‌های افزایش دهنده غلظت PAH‌ها در گردوغبارهای شهری است که این روند می تواند در سال‌های آتی نیز تشدید شود.