چکیده: منطقه مورد مطالعه در 290 کیلومتری جنوب شرق شاهرود واقع شده است. توده گرانیتوئیدی اسبکشان در شرق روستای اسبکشان و توده گرانیتوئیدی گنداب در 9 کیلومتری غرب روستای گرماب رخنمون دارند. منطقه مورد نظر بخشی از شمال پهنه ساختاری ایران مرکزی و به عبارت دقیق تر، زیر پهنه سبزوار است. توده های گرانیتوئیدی اسبکشان و گنداب در درون واحدهای آتشفشانی-رسوبی کرتاسه بالایی نفوذ کرده اند. این توده ها دارای راستای کلی شمال شرقی- جنوب غربی هستند. طیف ترکیبی این توده ها از دیوریت تا تونالیت متغیر است. این سنگ ها، بافت های گرانولار، گرانوفیر و پوئی کیلیتیک نشان می دهند. پلاژیوکلاز، کوارتز و ارتوز کانی های اصلی تشکیل دهنده این سنگ ها هستند. از بین کانی های نامبرده، پلاژیوکلاز، دارای بیشترین فراوانی است. این سنگ ها دارای هورنبلند و فاقد بیوتیت (به عنوان کانی فرعی) هستند. سنگ های مورد بررسی، دارای ماهیت کالکوآلکالن هستند. روند تغییرات اکسیدهای عناصر اصلی و کمیاب آن ها در برابر SiO2 و ضریب تفریق، بیانگر ساز و کار پترولوژیکی تشکیل یکسان این توده های نفوذی است. بر اساس نمودارهای ژئوشیمیایی، فرایند غالب در تحول و تکوین این توده های گرانیتوئیدی، تبلور تفریقی بوده است. سنگ های مورد مطالعه در گروه گرانیتوئیدهای نوع I قرار می گیرند و در نمودارهای متمایز کننده محیط تکتونیکی نیز در قلمرو گرانیتوئیدهای کمان آتشفشانی حاشیه فعال قاره ای قرار می گیرند. در نمودارهای عنکبوتی، این سنگ ها تهی شدگی از P، Ti، Nb و Ta و غنی شدگی از K و Ba نشان می دهند که از ویژگی های ماگماتیسم کمان آتشفشانی هستند. ماگمای سازنده این توده های نفوذی احتمالاً در ائوسن و از ذوب بخشی ورقه اقیانوسی فرورانده شده نئوتتیس شاخه سبزوار-درونه به زیر پهنه سبزوار حاصل شده است و از طریق شکستگی های عمیق به سمت ترازهای بالای پوسته صعود کرده و در توالی آتشفشانی-رسوبی کرتاسه بالایی جایگزین شده است.