چکیده: متاستاز سرطان پستان و یا گسترش سرطان از پستان به سایر اندامهای بدن (اغلب استخوان ها، ریه، کبد یا مغز) یکی از دلایل بیشتر مرگ‌های ناشی از سرطان پستان به‌شمار می‌آید. تشخیص متاستاز سرطان پستان در مراحل اولیه، به تعیین بهترین شیوه برای مهار و پیش‌گیری از پیشرفت سرطان پستان و یا کنترل بیماری و بهبود کیفیت زندگی بیمار، کمک خواهد کرد. در این پایان نامه با استفاده از اطلاعات موجود از سوابق بیماران و منطق فازی، متاستاز سرطان پستان را تشخیص می‌دهیم. مطالعه حاضر روش استنتاج ممدانی، روش استنتاج تاکاگی سوگنو و روش استنتاج عصبی – فازی به نام انفیس (سیستم استنتاج تطبیقی عصبی – فازی ) را مورد استفاده قرار می‌دهد تا متاستاز سرطان پستان را در مراحل اولیه با استفاده از داده‌های بیماران درگیر با متاستاز، تعیین کند. مجموعه داده مورد استفاده در این کار از مرکز تحقیقات سرطان پستان (BCRC) دریافت شده است. به‌کارگیری داده‌های پزشکی مربوط به بیماران حقیقی، با درنظر گرفتن عوامل خطر در پیش‌بینی متاستاز با استفاده از منطق فازی برای نخستین بار در این پایان نامه مطرح شده است. از نقاط قوت این روش‌ها می‌توان به استفاده از منطق فازی در رابطه با سرطان پستان که عوامل خطر آن در واقع متغیرهای فازی هستند، اشاره کرد. برای بررسی سیستم‌های استنتاج فازی ممدانی، سوگنو و نیز انفیس ساخته شده، با مقایسه خروجی واقعی بیماران و خروجی حاصل از مدل، میانگین مربعات خطا (RMSE) برای مدل‌های ممدانی، سوگنو، انفیس با FIS اولیه از نوع FCM و انفیس با FIS اولیه از نوع خوشه‌بندی کاهشی به‌ترتیب برابر با 0.370894208، 0.3893117970، 0.27728 و 0.31837 به‌دست آمدند. این مقادیر با مشورت پزشکان حاضر در پژوهشکده سرطان پستان به‌عنوان خطاهای خوب و قابل قبول برای مدل‌های ساخته شده، درنظر گرفته شدند.