چکیده: نیاز انسان به حضور در فضاهای باز و نقش تأثیرگذار اقلیم در فعالیت‌ها و رفتارهای شهری، لزوم توجه به آسایش حرارتی بیرونی را آشکار می‌سازد. در فضاهای باز شهری بویژه در شهرهای بزرگ اقلیم‌های گرم، استفاده‌کنندگان از فضاهای شهری در معرض بارهای حرارتی بالایی هستند که باعث عدم آسایش حرارتی می‌شود. در فصول گرم، با کنترل تابش و سایه‌اندازی می‌توان آسایش حرارتی در فضای باز را بهبود بخشید، با شناخت عوامل ایجاد سایه مانند سایه‌بان‌ها و ویژگی‌های آن‌ها می‌توان فضایی مطلوب جهت بهره‌مندی از قابلیت‌های فضای باز ایجاد کرد. سازه‌های پارچه‌ای جدید بسیاری از مشخصات چادرهای عشایری مانند استفاده از مصالح طبیعی و نور روز را دارند و برای مناطق با آب و هوای گرم به واسطه ایجاد سایه‌بان و تهویه طبیعی بسیار مناسب هستند. پژوهش حاضر با مطالعات کتابخانه‌ای و شبیه‌سازی با نرم‌افزارهای انسیس فلوئنت، انویمت و پلاگین لیدی‌باگ، تأثیر سایه‌بان غشایی سبک بر ایجاد آسایش حرارتی بیرونی در شهر سمنان با اقلیم گرم و خشک را بررسی می‌کند. طبق یافته‌ها وجود سایه‌بان غشایی می‌تواند تا 5 درجه سلسیوس اختلاف دما ایجاد ‌نماید. نتایج شبیه‌سازی‌ها نشان داد که سایه‌بان غشایی سبب خنکی فضای زیرین خود شده و از گرمای بیش از حد زمین جلوگیری می‌کند، از میان چهار مدل سایه‌بان غشاییِ ساده، مخروطی، چتری و زین‌اسبی، سایه‌بان زین‌اسبی مدل مناسب سایه‌بان غشایی بوده و بیشترین تأثیرگذاری را در محیط داشته‌است و فضای خنک‌تری در زیر سایه‌بان ایجاد نموده‌است. بنابراین سایه‌بان غشایی سبک زین‌اسبی، با ابعاد 5*5 مترمربع و ارتفاع مفید 3 متر به عنوان مدل مناسب سایه‌بان غشایی برای استفاده افراد در فضاهای باز شهری در اقلیم گرم و خشک معرفی می‌شود.