چکیده: درمان عیوب و نواقص استخوان یکی از مسائل پیچیده در جراحی‌های ارتوپدی محسوب می‌شود. هرچند که می‌توان از بافت‌های استخوانی موجودات زنده در پیوندها استفاده نمود اما مشکلاتی نظیر کمبود اهداکننده عضو، عدم تطبیق عضو اهدایی با بدن میزبان و سایر مشکلات موجب شده تا استفاده از مواد مصنوعی زیست سازگار موردتوجه قرار گیرد. نانو هیدروکسی آپاتیت با ساختاری مشابه فاز معدنی استخوان، درکنار پلیمر زیست فعال آلجینات با تجزیه پذیری و چسبندگی مناسب، منجر به تشکیل نانوکامپوزیتی با خواص مکانیکی و زیست تخریب پذیری مناسب شده است. با افزودن نقاط کوانتومی کربنی به نانوکامپوزیت به عنوان یک ماده فلورسنت با فوتولومینسانس پایدار و زیست سازگاری مناسب، می توان از نانوکامپوزیت تهیه شده در زمینه های تصویر برداری درون تنی و بیرون تنی استفاده نمود و نرخ تخریب کامپوزیت را رهگیری کرد؛ بنابراین در این تحقیق با سنتز نانوکامپوزیت زیست فعال هیدروکسی آپاتیت-آلجینات-نقاط کوانتومی کربنی، خواص شیمیایی و فیزیکی این نانوکامپوزیت مورد بررسی قرار گرفت. سنتز این نانوکامپوزیت به‌صورت درجا انجام شد. نقاط کوانتومی کربنی با استفاده از پیش ماده اسیدسیتریک سنتز شد و سپس این نقاط در حین سنتز هیدروکسی آپاتیت-آلجینات به ترکیب افزوده شد. در این تحقیق فاز آپاتیت با روش هم رسوبی به‌صورت مستقیم بروی کوپلیمرهای آلجینات ایجاد شد. خواص نوری و شیمیایی نقاط کوانتومی کربنی و نانوکامپوزیت‌ها توسط روشهای طیف‌سنجی فرابنفش-مرئی (UV-Vis) ، طیف‌سنجی تبدیل فوریه مادون‌قرمز (FTIR) و طیف‌سنجی فلورسانس (PL) مورد بررسی قرار گرفت. همچنین رفتار حرارتی آن ها توسط آنالیز گرماسنجی (TGA) مورد بررسی قرار گرفت. بررسی فازی و مورفولوژی نانوذرات به ترتیب توسط آزمون پراش اشعه ایکس (XRD) و آنالیز میکروسکوپ الکترونی روبشی اثر میدانی (FESEM) به همراه EDX انجام شد. آنالیز طیف‌سنجی FTIR وجود پیوندهای C=C در نقاط کوانتومی کربنی و (O-P-O) ، (-COO- )، ( -COOH) را در نانوکامپوزیت‌ها تأیید کرد. نقاط کوانتومی کربنی داری دو پیک جذب در طول موجهای nm ۲۳۰ و nm ۳۶۰ هستند. در اثر تهییج نقاط کوانتومی کربنی در طول موجهای nm ۲۰۰-۴۰۰ طیف نشری به دست میآید که با افزایش طول موج تهییج، قله طیف نشری به سمت طول موجهای بیشتر جابه‌جا میشود. نتایج TGA نانوکامپوزیت دو پیک کاهش وزن را نشان داد که به حذف آبهای فیزیکی جذب شده، سوختن کربن، تجزیه دی هیدراته‌های موجود در هیدروکسی آپاتیت و پارگی زنجیرها، قطعات و مونومرها در آلجینات نسبت داده شد. نتایج XRD تشکیل فاز هیدروکسی آپاتیت در نمونههای سنتز شده را نشان داد. آنالیز FESEM نشان داد که یک ساختار کامپوزیتی کامل و واحد تشکیل شده است. مشاهدات FESEM نانو بلورهای میله‌ای شکل هیدروکسی آپاتیت سنتز شده را نشان داد. تصاویر نانوکامپوزیت‌ها تشکیل بافتی منسجم و پراکندگی خوب عناصر توسط EDX و به‌ویژه پراکندگی خوب کربن که تأیید از اتصال و نشستن مناسب این ذرات در کامپوزیت است را نشان داد.