چکیده: شناخت انواع تخلخل و محاسبه آن در مخازن هیدروکربنی از مهمترین و پایه ای ترین پارامترها در ارزیابی مخزن به حساب می آید. در این پژوهش جهت تشخیص انواع تخلخل در سازند کربناته ایلام در یکی از میدان های جنوب غرب ایران، از روش های پتروگرافی مقاطع نازک، تهیه نمودارانحراف سرعت و تفسیر نمودار تصویری FMI استفاده شده است. در مرحله اول پژوهش، مطالعات پتروگرافی سازند ایلام نشان داد که رخساره های وکستونی تا پکستونی این سازند دارای انواع تخلخل های بین بلوری، بین دانه ای، حفره ای، درون دانه ای، قالبی، ریز تخلخل و حاصل شکستگی می باشند. در مرحله دوم پژوهش، بر اساس نمودار مصنوعی انحراف سرعت تهیه شده، سازند ایلام به چهار زون عمقی مختلف تفکیک شد. زون های اصلی مخزنی سازند ایلام دارای سرعت های نزدیک به صفر هستند که بیانگر وجود تخلخل بین بلوری و بین دانه ای است و دارای تراوایی خوبی می باشند. زون های با سرعت های منفی در این سازند مربوط به ریزش دیواره چاه می باشند. زون های با انحراف سرعت مثبت مرتبط با تخلخل های درون دانه ای و قالبی می باشند که بیشتر در بخش های فرعی مخزنی وجود دارند. در مرحله سوم پژوهش، با کمک لاگ تصویری FMI سازند ایلام، تخلخل های ثانویه که شامل تخلخل حاصل از شکستگی های باز و تخلخل حفره ای می باشد مشخص شدند. بر این اساس میانگین تخلخل حاصل از شکستگی ها در این مخزن 5/0 درصد، میانگین تخلخل حفره ای 2/5 درصد و میانگین تخلخل های ثانویه 7/5 درصد بدست آمد. این پژوهش نشان داد که تخلخل های بین دانه ای و بین بلوری بیشترین تاثیر را در کیفیت مخزن سازند ایلام داشته اند و تخلخل های درون دانه ای، قالبی، حفره ای و حاصل از شکستگی ها، فراوانی و تاثیر کمتری در کیفیت مخزن داشته اند. بنابراین در بخش هایی از سازند ایلام که تخلخل های اولیه بین ذرات در زمان رسوبگذاری حفظ شده اند و یا در بخش هایی که طی دیاژنز و فرایند دولومیتیزاسیون تخلخل های بین بلوری گسترش پیدا کرده اند، بهترین کیفیت مخزن وجود دارد.