چکیده: در این پایان‌نامه، یک کنترل‌کننده پسگام فازی تطبیقی برای سیستم شبیه ساز گشتاور غیرفعال در عملگر سکان هواپیما طراحی می‌گردد. ایجاد معادلات خطا به روش پسگام و استفاده از تخمین گر فازی برای تقریب گشتاور اضافی مبتنی بر روش خوشه بندی و تنظیم برخط پارامترهای سیستم به کمک قانون تطبیق، موجب کاهش قابل‌توجه خطا می گردد. روش پیشنهادی با روش مرسوم کنترل پسگام و روش کنترل مود لغزشی مقایسه می شود. با تضمین پایداری، نتایج شبیه سازی عملکرد بهتر روش پیشنهادی را نشان می دهد.