چکیده: امروزه خودروسازان در سراسر جهان برای عملکرد بهینه قطعات حیاتی خودرو، سیستم های الکترومکانیکی را به جای سیستم های مکانیکی پیاده سازی می کنند. یکی از این قطعات در موتورهای احتراق داخلی جرقه ای ، دریچه گاز الکترونیکی است. این دریچه به کمک موتور جریان- مستقیم مقدار ورود هوا به موتور را تنظیم می کند که این تنظیم منجر به کنترل نسبت هوا به سوخت می شود. سیستم دریچه-گازالکترونیکی به خاطر وجود عوامل اصطکاک،فنر و ... رفتار غیرخطی اش را به صورت دو حلقه هیسترزیس نشان می دهد. در این پایان نامه ابتدا سیستم دریچه گازالکترونیکی مدل سازی شده و سپس پارامترهای مدل با آزمایش هایی که در عمل انجام شده، شناسایی شده اند،در ادامه با انجام آزمایش هایی پارامترهای شناسایی شده، ارزیابی و برای بهبود عملکرد تنظیم شده اند تا مدل پیشنهادی، تاییدنهایی شود و نماینده خوبی برای دینامیک سیستم واقعی باشد. بعد از این مرحله به بررسی خواسته های کنترلی از سیستم پرداخته و بر این مبنا کنترل کننده-هایی طراحی کرده تا خواسته های مورد نظر برآورده شوند.از روش کنترل ولتاژ در مسیر پس خور با وارد کردن عدم قطعیت ها و کنترل معکوس با استفاده از شبکه های عصبی فازی پایه ای شعاعی در مسیر پیش خور برای یادگیری عدم قطعیت ها استفاده شده است.