چکیده: کاهش فشار در این ایستگاه‌های تقلیل فشار گاز، به‌وسیله شیرهای انبساطی صورت می‌گیرد که باعث هدر رفت انرژی موجود در گاز که به‌صورت اگزرژی فشاری در آن وجود دارد می‌شود؛ همچنین این کاهش فشار سبب کاهش دمای گاز می‌شود. برای گرمایش گاز درون ایستگاه‌ها از هیترهای گازسوز استفاده می‌شود. در این پژوهش استفاده از پیل‌های سوختی اسید فسفریک، کربنات مذاب و اکسیدجامد برای تأمین گرمایش ایستگاه‌های تقلیل فشار گاز و توربین انبساطی به‌منظور بهره‌برداری از اگزرژی فشاری موجود در گاز طبیعی از دیدگاه فنی و اقتصادی مورد بررسی قرار گرفته است. هر دو سیستم مذکور قابلیت تولید برق و درنتیجه فروش آن به شبکه برق کشور را دارند. استفاده از دو سیستم در قالب سه طرح مورد بررسی قرار گرفته‌اند. طرح اول سیستمی شامل پیل سوختی به تنهایی، طرح دوم سیستمی شامل توربین انبساطی به تنهایی و طرح سوم سیستمی شامل پیل سوختی به همراه توربین انبساطی بوده است. نتایج بررسی‌ها نشان داد که برای طرح اول بازگشت سرمایه‌گذاری اولیه در بزرگ‌ترین ایستگاه از نظر میانگین دبی عبوری مناسب‌ترین وضعیت را خواهد داشت؛ همچنین مشخص شد در سال فعلی هیچ کدام از پیل‌های سوختی مورد بررسی در ایران دارای توجیه اقتصادی نیستند ولی با کاهش هزینه سرمایه‌گذاری اولیه پیل سوختی و افزایش قیمت حامل‌های انرژی می توانند توجیه‌پذیر شوند. همچنین با بررسی نتایج طرح دوم پارامترهای تاثیرگذار بر روی انتخاب اندازه توربین انبساطی و انتخاب مناسب ترین ایستگاه برای سرمایه گذاری مشخص شد. مناسب‌ترین بازگشت سرمایه‌گذاری اولیه را ایستگاه هایی خواهند داشت که علاوه بر بزرگ‌تر بودن آن‌ها از نظر میانگین دبی عبوری، شاخص انحراف از معیار دبی‌های عبوری در مدت یک سال نسبت به دبی میانگین آن ایستگاه کمترین مقدار را داشته باشد و همچنین اختلاف فشار در ورودی و خروجی آنها نسبت به سایر ایستگاه ها بیشتر باشد. نهایتاً در طرح سوم ایستگاهی که توجیه‌پذیرترین طرح از نظر اقتصادی در سال آینده در آن رخ خواهد داد ایستگاه عباس‌آباد 400.000 خواهد بود. این طرح بازگشت سرمایه ساده‌ای‌ در حدود 3 سال خواهد داشت و می‌تواند سالیانه حدود GWh57 انرژی الکتریکی وارد شبکه برقی کشور کند و همچنین از ورود سالیانه حدود Ton33.563 گاز گلخانه‌ای CO2 به اتمسفر جلوگیری کند.