چکیده: منحنی حد شکل دهی معیاری است برای تشخیص شروع گلویی شدن در مسیرهای مختلف بارگذاری بر روی یک ورق فلزی که از عوامل متعدد ذاتی و محیطی تاثیر می پذیرد. تحقیقات به عمل آمده در سال های اخیر نشان می دهد که تنش نرمال ایجاد شده بر سطح ورق در اثر سرعت بالای برخورد در فرآیندهای شکل دهی سریع و یا تماس نقطه ای در فرآیندهای شکل-دهی تدریجی بر شکل پذیری ورق تاثیر بسزائی دارد. در این پژوهش به بررسی اثر تنش نرمال بر سطح یک ورق ناهمگن و ناهمسانگرد فلزی بر روی نمودار حد شکل دهی پرداخته شده است. بر طبق مدل مارسینیاک-کوزینسکی ورق دارای یک نقص اولیه به صورت شیار زاویه دار نسبت به راستای طولی در نظر گرفته شده است. ناهمسانگردی در نواحی نقص و سالم با استفاده از دو معیار تسلیم غیرکلاسیک Yld2003 و BBC2003 اعمال و با بکارگیری روش پلاستیسیته نموی تحلیل تنش و کرنش در هر یک از نواحی صورت گرفت. برای این منظور ضمن بکارگیری معادله ی جریان و سازگاری کرنش، با درنظرگرفتن شرط تراکم ناپذیری و صرف نظر کردن از کرنش الاستیک، نمو کرنش های اصلی به صورت جداگانه برای هر یک از نواحی سالم و نقص نوشته شد. سپس به کمک معادله رفتاری توانی و مقادیر تنش و کرنش موثر مرتبط با معیار تسلیم، مولفه های تنش در یک مسیر بارگذاری مشخص در ناحیه سالم بدست آمد و با استفاده از ماتریس تبدیل این مقادیر در سیستم مختصات شیار برای ناحیه نقص محاسبه شد. در انتها با نوشتن معادله ی تعادل در فصل مشترک دو ناحیه و به کمک روش نیوتن-رافسون نمو کرنش در هر یک از نواحی محاسبه و این روند تا رسیدن به ناپایداری پلاستیک ادامه یافت. برای استخراج ضریب نقص مناسب و صحت سنجی برنامه توسعه یافته برای معیارهای تسلیم Yld2003 و BBC2003 از نتایج تجربی مقالات دیگر به ترتیب برای دو آلیاژ آلومینیوم AA6111-T43 و AA5182-O استفاده شد. که در آخر برای این دو آلیاژ منحنی حد تنش و کرنش شکل دهی به ازای مقادیر مختلف تنش نرمال بدست آمد. نتایج بدست آمده نشان داد با افزایش تنش نرمال منحنی حدتنش و کرنش شکل دهی به سمت بالا منتقل می-شود.