چکیده: نگارنده: توسعه مناطق مسکونی و شهری در حاشیه رودخانه‌ها و بستر سیلاب‌دشت‌ها بدون توجه به شرایط هیدرولوژیکی و هیدرولیکی حاکم بر رودخانه، باعث افزایش خطر سیلاب می‌شود. شبیه‌سازی سیلاب با مدل‌های هیدرولوژیکی نیازمند دادة بارش ورودی مناسب است که متأسفانه در بیشتر حوضه‌های کشور، پراکندگی مناسبی از ایستگاه‌های باران‌سنجی و داده‌های بلندمدت وجود ندارد. بدین منظور استفاده از داده‌های بارش ماهواره‌ای با توان تفکیک مکانی و زمانی بالا جهت رفع این خلأ می‌تواند سودمند و مفید باشد؛ لذا هدف از این تحقیق بررسی و کاربرد محصولات بارش ماهواره‌ای به‌عنوان ورودی مدل‌های هیدرولوژیکی برای شبیه‌سازی سیل در بخشی از حوضه مهابادچای است. در این راستا ابتدا عملکرد این محصولات در موقعیت متناظر با ایستگاه زمینی و در مقیاس روزانه ارزیابی شد. به این منظور از پارامترهای آماری مختلف نظیر ضریب تبیین (R2) جذر میانگین مربعات خطا (RMSE) و معیار ارزیابی کلینگ - گوپتا ((KGE و همچنین شاخص‌های مطابقت مانند شاخص احتمال شناسایی (POD)، نسبت هشدار اشتباه (FAR)، شاخص موفقیت بحرانی (CSI) بهره گرفته شد. سپس با استفاده از روش تصمیم‌گیری چندمعیاره، IMERG به عنوان محصول منتخب شناسایی گردید. در ادامه با تعیین زمان تمرکز برابر 240 دقیقه و بارش طرح با دوره برگشت‌های 2، 5، 10، 15 و 25 ساله، مدل مفهومی حوضه در محیط نرم‌افزار HEC-GeoHMS تعریف و به عنوان ورودی به نرم‌افزار HEC-HMS برای مدل‌سازی بارش- رواناب معرفی شد. به این ترتیب دبی پیک جریان برای هر دوره بازگشت محاسبه شد. از HEC-GeoRAS برای ساخت مدل اولیه نظیر ایجاد لایه‌های مسیر آبراهه، سواحل چپ و راست، مقاطع عرضی و ... برای ورودی به HEC-RAS استفاده شد. در مدل هیدرولیکی پس از تصحیح مقاطع عرضی، ضرایب مانینگ برمبنای نقشه کاربری اراضی برای مدل تعریف شد. سپس با انتخاب رژیم جریان مختلط، پهنه‌های سیلابی متناظر با بارش‌های مختلف شبیه‌سازی شد. نتایج نشان داد که پهنه سیلاب ناشی از محصول بارش IMERG با دوره برگشت 2 و 5 ساله در حدود 5 تا 10 درصد از پهنه سیلابی برآمده از بارش‌های مشاهداتی بزرگ‌تر است. درمقابل، پهنه سیلاب ناشی از محصول بارش IMERG با دوره برگشت 10، 15 و 25 ساله در حدود 6 تا 10 درصد از پهنه سیلابی برآمده از بارش‌های مشاهداتی کوچک‌تر است.