چکیده: چکیده منابع آب مشترک موجب بروز تنش‌ها و همچنین همکاری‌هایی در سطح منطقه‌ای تا بین‌المللی شده است. بی‌شک شناسایی عوامل مؤثر در مدیریت ‏چنین منابعی پیش‌نیاز مذاکرات دو یا چندجانبه برای رفع تنش‌های موجود و ایجاد همکاری بین ذی‌نفعان خواهد بود‎.‎‏ لذا در این پژوهش با ‏نگاهی جامع به مسائل مدیریت منابع آب مرزی، پارامترهای مؤثر از دیدگاه دیپلماسی آب شناسایی و در قالب چارچوبی ابداعی دسته‌بندی شدند. رویکرد مورد ‏استفاده برای رسیدن به این هدف، بررسی عمیق ادبیات موجود در این زمینه و همچنین بهره‌گیری از سنجش‌ازدور برای مطالعه معیارهای مختلف بوده ‌است. ‏حوضه آبریز هریرود به عنوان یکی از نمونه‌های بارز مسائل آب مرزی درگیر تنش‌های خاص میان سه کشور ایران، افغانستان و ترکمنستان است و می‌تواند ‏انتخاب مناسبی برای پوشش عوامل مختلف در این زمینه باشد. چارچوب ابداعی بر مبنای چهار محور سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی به عنوان ‏ابعاد اصلی دیپلماسی آب ارائه شده و بر اساس نظر خبرگان و کارشناسان به سه روش وزن‌دهی ساده، روش تحلیل فرآیند سلسله مراتبی و خوشه‌بندی فازی اولویت‌بندی شده است. نتایج نشان داده است که برای دستیابی به یک توافق جامع و ‏پایدار در فرآیند مذاکرات دو یا چندجانبه بیشترین تمرکز باید بر روی محورهای سیاسی و اقتصادی و در قالب معیارهای اقتصادی سیاسی و امنیت ملی، روابط بین‌الملل و اقتصاد آب معطوف گردد. در این راستا توجه به زیرمعیارهای مدیریت آب، مدیریت منابع آب موجود، برتری موقعیت جغرافیایی و هیدرولوژی حوضه آبریز، ثبات حاکمیت سیاسی، امنیت غذایی، تبادلات آب و انرژی، تجارت آب و پایبندی به ‏توافقنامه‌ها، ‏معاهدات و ‏قراردادهای دو یا ‏چندجانبه بیشترین تأثیر را در فرآیند مذاکرات خواهد داشت.