چکیده: آلاینده‌های هوا شامل ازن (3O)، نیتروژن اکسید (NOX)، مونوکسید کربن (CO)، ذرات، دی‌اکسید گوگرد (2SO)، و غیره می‌باشند که اکثر این آلاینده‌ها حاصل احتراق سوخت‌های فسیلی هستند. شهر مشهد یکی از شهرهای بزرگ و مهم ایران با توجه به رشد صنعتی و جمعتی در سال های اخیر شاهد افزایش آلودگی هوا بوده است. بر همین اساس در این تحقیق اقدام به پایش آلودگی هوا در سطح شهر مشهد با استفاده از داده‌های زمینی و داده‌های ماهواره‌ای شده است تا نحوه پراکنش شاخص‌های آلودگی هوا مشخص گردد. به منظور انجام پژوهش حاضر داده‌های مورد نیاز از ایستگاه‌های سنجش آلودگی هوا و همچنین ماهواره سنتینل-5 گردآوری ‌شده‌اند به منظور تجزیه‌ و تحلیل داده‌ها نیز از نرم‌افزارهای MATLAB، SNAP و Arc GIS و سامانه گوگل ارث انجین استفاده شد. جهت تهیه نقشه‌های آلودگی هوا با استفاده از ماهواره سنتینل از سامانه گوگل ارث انجین استفاده شده است. بیشترین میزان غلظت منواکسید کربن برابر 68/1 است. بیشترین مقدار غلظت دی‌اکسید گوگرد و دی‌اکسید نیتروژن در فصل زمستان برابر 84/37 و ازن نیز در فصل بهار برابر 28/19 بود. که در این فصل‌ها نیز ایستگاه‌های کریمی و خیام شمالی دارای بیشترین مقدار این آلاینده‌ها می‌باشند. ضریب شاخص موران در خصوص توزیع فضایی آلودگی برابر 461738/0 می‌باشد که نشان دهنده خوشه‌ای بودن آلودگی می‌باشد. با توجه به این که مقدار 81/23 = Z core و بزرگ‌تر از مقدار مورد انتظار (58/2 E-I=) می‌باشد همچنین مقادیر R2 و R2 تعدیل شده (Adjusted R2) مدل رگرسیون وزنی جغرافیایی در این پژوهش به ترتیب 667852/0 و 572772/0 است که نشان دهنده دقت قابل قبول متغیرهای پژوهش حاضر در مدل سازی روابط فضایی کاربری‌های صنعتی، تراکم جمعیت و کاربری فضای سبز و باغات با آلودگی هوا است. مدل مزبور توانسته تا 66 درصد رابطه موجود را ارزیابی کند.