چکیده: نظم در سازه یکی از مهم‌ترین پارامترهای مؤثر بر رفتار لرزه‌ای می‌باشد که باید با تعامل مناسب بین مهندسین معمار و سازه در ساختمان ایجاد گردد. بامطالعه بر روی رفتار سازه‌ها در زلزله‌های گذشته، مشاهده می‌شود که وجود نظم و تناسب هندسی در شکل، معماری و سیستم باربر جانبی سازه، به‌شدت بر روی رفتار لرزه‌ای سازه اثرگذار بوده است. این مشاهدات نشان می‌دهد سازه‌هایی که دارای سیستم باربر جانبی نامتقارن بوده‌اند و یا به‌واسطه معماری خاص خود شکل هندسی آن‌ها نامتناسب و نامتقارن است، در اثر زلزله آسیب زیادی می‌بینند، حال اگر پس‌لرزه نیز علاوه بر زلزله اصلی اتفاق بیافتد مزید بر علت شده و ممکن است عملکرد سازه را به‌شدت تحت تأثیر قرارداده و مختل نماید. در این پژوهش عملکرد لرزه ای قاب خمشی فولادی متوسط به صورت 3بعدی تحت رکوردهای زلزله حوزه نزدیک که دارای پس‌لرزه قابل توجه بوده، توسط منحنی های شکنندگی مورد ارزیابی احتمالاتی قرارگرفته است. برای بررسی این موضوع، سه ساختمان 3، 5 و 8 طبقه با سیستم سازه‌ای قاب خمشی فولادی متوسط یک‌بار به‌صورت منظم بر اساس آیین‌نامه فولاد ایران طراحی گردیده و بار دیگر با تغییر محل محور قاب‌ها و هم‌چنین ثابت نگاه‌داشتن مساحت پلان، سازه‌های منظم به نامنظم زیاد پیچشی در پلان تبدیل گردیده و مجدداً مطابق آیین‌نامه فولاد ایران طراحی و مقاطع تعیین گشته سپس با استفاده از نرم افزار OpenSEES به‌صورت ۳ بعدی تمام ساختمان‌ها اعم از منظم و نامنظم مدل سازی شده و تحت تحلیل های دینامیکی غیرخطی افزایشی (IDA) قرارگرفته است. در انتها با رسم منحنی های شکنندگی سیستم قاب خمشی فولادی متوسط و با مقایسه ی مقادیر میانه ی شکنندگی برای سازه منظم و نامنظم یک‌بار تحت زلزله اصلی و بار دیگر تحت زلزله اصلی و پس‌لرزه مشاهده گردید؛ احتمال شکست سازه 3 طبقه منظم و نامنظم تحت زلزله اصلی تقریباً مشابه هم می‌باشد اما تحت زلزله و پس‌لرزه در بیشترین حالت در سطح خرابی زیاد حدود 20 درصد افزایش در میزان خسارت هردو سازه منظم و نامنظم دیده می‌شود. در سازه 5 طبقه احتمال شکست برای سازه نامنظم تحت زلزله اصلی بیشتر از سازه منظم است و بیشترین افزایش مربوط به سطح خسارت زیاد بوده که 12 درصد افزایش پیداکرده است و گویای اثر مخرب نامنظمی در سازه پنج طبقه می‌باشد، با اضافه شدن پس‌لرزه به زلزله اصلی میزان خرابی در هر دو سازه پنج طبقه منظم و نامنظم افزایش می‌یابد و در بیشترین حالت که مربوط به سطح خرابی کامل است با افزایش 20 درصد همراه است. در سازه 8 طبقه نیز تحت زلزله اصلی احتمال خرابی سازه برای سازه نامنظم بیشتر از سازه منظم می‌باشد به صورتی که بیشترین میزان افزایش آسیب مربوط به سطح خرابی متوسط است که حدود 12 درصد بیشتر شده است، با وقوع پس‌لرزه میزان آسیب در اینجا نیز در هردو سازه هشت طبقه منظم و نامنظم افزایش یافته است و بیشترین افزایش مربوط به سطح خرابی کامل می‌باشد که 20 درصد زیاد گردیده است.