چکیده: در دهه‌های اخیر از نانوذرات در زمینه های مختلف پزشکی، دارویی، آرایشی، پاک‌سازی محیط زیست استفاده شده است. تثبیت این مواد کارایی آن‌ها را بهبود بخشیده و تنوع استفاده از نانوذرات را افزایش می دهد. تحقیق حاضر با هدف تثبیت نانوذرات اکسید آهن ɪɪɪ توسط بیوسورفاکتانت‌های رمنولیپید و ساپونین پایه‌گذاری گردیده ‌است. نانوذره ی اکسید آهن ɪɪɪ با خلوص 5/99% و اندازه ی nm45 مورد استفاده قرار گرفت. تاثیر پارامترهای موثر شامل pH، زمان ماند، غلظت نانوذرات و غلظت بیوسورفاکتانت در فرآیند تثبیت نانوذرات مورد بررسی قرار گرفت. pH معادل 7، pH بهینه‌ جهت تثبیت در حضور دو بیوسورفاکتانت تعیین گردید. با توجه به نتایج بدست آمده زمان ماند بر تثبیت نانوذرات با رمنولیپید تاثیر داشته و با بالا رفتن زمان، میزان پایداری نانوذرات افزایش می‌یابد ولی زمان ماند در فرآیند تثبیت توسط بیوسورفاکتانت ساپونین تاثیری نداشته است. دو بیوسورفاکتانت انتخابی در غلظت 0.1% توانایی تثبیت سه غلظت 50، 100 و ppm200 نانوذرات را دارا بوده اند. کاهش غلظت بیوسورفاکتانت رمنولیپید از 0.1% به 0.01% و در نهایت 0.001% موجب کاهش درصد تثبیت نانوذرات به ترتیب به میزان 85% و 58% در غلظت ppm200 شده است. بیوسورفاکتانت ساپونین در غلظت پایین (001/0% ) نیز توانایی تثبیت نانوذرات در هر سه غلظت مورد نظر 50، 100 و ppm200 را نشان داده است. نتایج بدست آمده نشان می دهند که فرآیند تثبیت بر افزایش قطر ذرات در حضور ساپونین در مقایسه با رمنولیپید تاثیر بیشتری داشته است. افزایش پتانسیل زتای نانوذرات پس از تثبیت با سورفاکتانت ها (رمنولیپید:83.7- ، ساپونین:24.67-) نشانه ی پایدار شدن کلوئیدها در آب است.