چکیده: در جهان امروز عواملی همچون افزایش چشمگیر جمعیت کره زمین و بهره برداری بی رویه از منابع محیط زیست برای تأمین نیازهای اقتصادی، تأثیر خاص خود را در رابطه با منابع آب برجای گذارده است. باید توجه داشت که امکان افزایش منابع آب شیرین جهان و حل این بحران وجود ندارد، تنها کاری که می‌توان کرد مدیریت منابع آب موجود و بهبود روش‌های استفاده از آن است. سد سازی از هزاران سال قبل فنی شناخته شده در مدیریت منابع آب بوده است. در چند دهه اخیر هرچند سد سازی از نظر کمی روند افزایشی داشته، ولی معضل رسوب‌گذاری همواره به عنوان مهم‌ترین عامل در کوتاه‌کردن عمر مفید سدها مطرح بوده است و سدهای مخزنی زیادی بدلیل پرشدن از رسوب متروکه شده‌اند. روش‌های متنوع و زیادی از جمله حفاری، تخلیه هیدرولیکی، سیستم کنارگذر و غیره برای رسوب‌زدایی از مخازن سدها وجود دارد. استفاده از این روش‌ها محدود و کنترل مقدار دقیق کیفیت و کمیت رسوب تخلیه شده دشوار بوده و باعث کاهش حجم ذخیره مخزن می‌گردند. همچنین به دلیل مشکلات زیست‌محیطی و محدودیت‌های مالی تخلیه کامل رسوب مخازن غیر ضروری بوده و با رسوب‌زدایی قسمت‌های حیاتی سد از جمله آبگیرها می‌توان به بهره‌برداری از آن ادامه داد. هیدروساکشن یکی از تکنیک‌های موثر برای رفع مشکل رسوب‌گذاری درمخازن سدها می‌باشد، که تاثیر موضعی داشته ومعمولاً برای خارج کردن رسوبات نهشته شده اطراف ورودی آبگیر نیروگاه بکار می‌رود. هیدروساکشن خود شامل مدل‌های متفاوتی می‌باشد که یکی از جدید ترین آنها " روش مدل لوله مدفون شده مکش رسوبات " می‌باشد. در این تحقیق تاثیر تغییرات سرعت در لوله، اندازه رسوب و درصد بازشدگی آبگیر بر راندمان تخلیه رسوب روش مدل لوله مدفون شده مکش رسوبات با استفاده از مدل آزمایشگاهی در دو قطر لوله مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی نتایج نشان داد که در یک رسوب با اندازه مشخص با افزایش سرعت در لوله راندمان تخلیه رسوب خروجی افزایش می‌یابد و در یک سرعت ثابت با بزرگ‌تر شدن قطر اندازه رسوب راندمان تخلیه رسوب خروجی کاهش می‌یابد. همچنین در یک سرعت ثابت و در یک اندازه رسوب مشخص هرچه ورودی آبگیر لوله بسته تر باشد راندمان رسوب شویی افزایش می‌یابد. نتایج آزمایش در دو لوله 1/6 و 7/4 سانتی متری با سرعت و اندازه رسوب‌های ثابت نشان می‌دهد که با افزایش قطر لوله راندمان افزایش می‌یابد.