چکیده: چکیده این پژوهش به‌منظور برآورد عملکرد پتانسیل، عملکرد واقعی و خلاء عملکرد کلزا، تعیین سهم عوامل محدودکننده کلزا و نیز یافتن راه‌کارهای مناسب برای ارائه به کشاورزان شهرستان گنبدکاووس جهت افزایش عملکرد کلزا انجام شد. جهت جمع آوری اطلاعات لازم برای کمی سازی تولید محصول و پیش بینی خلاء عملکرد کلزا لازم است کار میدانی و مصاحبه شخصی (چهره به چهره) با کشاورزان انجام شود. بدین منظور، تعداد 30 مزرعه کلزا که در محدوده‌ی جغرافیایی مورد مطالعه واقع هستند مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج به‌دست آمده، میانگین و حداکثر عملکرد دانه کلزا در مزارع مورد مطالعه در منطقه گنبدکاووس به‌ترتیب 6/2451 و 3300 کیلوگرم در هکتار بود. از سوی دیگر، مدل عملکرد مورد استفاده، حداکثر عملکرد قابل دستیابی تحت شرایط اقلیمی منطقه را 43/4681 کیلوگرم در هکتار برآورد نمود. با مقایسه عملکرد واقعی و عملکرد بالقوه، مشخص شد کل خلاء عملکرد 6/2495 کیلوگرم در هکتار است. به عبارت دیگر، عملکرد فعلی کشاورزان 6/2495 کیلوگرم در هر هکتار کمتر از آن چیزی است که با مدیریت بهینه و اجرای توصیه‌های تحقیقاتی، قابل دستیابی می‌باشد. میزان عملکرد نسبی (یعنی میانگین عملکرد مزارع نسبت به عملکرد پتانسیل) و درصد خلاء عملکرد (یعنی مقدار خلاء عملکرد نسبت به عملکرد پتانسیل) نیز به‌ترتیب 7/49 و31/53 درصد برآورد گردید. لذا با بهبود مدیریت زراعی، رفع موانع و مشکلات فنی مزارع و اجرای صحیح عملیات زراعی، می‌توان انتظار داشت که عملکرد کلزا در مزارع کلزای منطقه گنبدکاووس تا حدود 6/2495 کیلوگرم در هکتار افزایش یابد.