چکیده: در این پژوهش ویژگی های زیستی زنبور تریکوگراما (Trichogramma brassicae) در چهار رژیم نوری مختلف شامل : 16 ساعت روشنایی : 8 ساعت تاریکی، 12 ساعت روشنایی : 12 ساعت تاریکی و 14 ساعت روشنایی: 10 ساعت تاریکی و 24 ساعت روشنایی و 0 ساعت تاریکی، رطوبت نسبی 10±65 درصد و دمای 1±25 درجه سلسیوس روی تخم‌های Sitotroga cerealella و بید آرد Ephestia kuehniella بر اساس جدول زندگی دوجنسی بررسی شد. بر اساس نتایج این تحقیق کمترین و بیشترین طول دوره رشدی مراحل نابالغ زنبور ماده تریکوگراما روی تخم‌های بید غلات 88/8 روز در رژیم نوری 16:08 ساعت و 98/8 روز در رژیم نوری 24 ساعت و روی تخم‌های بید آرد 67/9 در رژیم نوری 24 ساعت و 11/10 روز در رژیم نوری 16:08 ساعت به دست آمد. حداکثر مقدار باروری در رژیم نوری 24 ساعت روی تخم‌های بید آرد (37/62) تخم بر ماده رسید. همچنین بیشترین طول عمر کل افراد بالغ روی تخم‌های بید آرد به میزان 06/14 در رژیم نوری 24 ساعت و کمترین آن 14/11 روز در رژیم نوری 12:12 ساعت روی تخم‌های بید غلات بود. حداقل و حداکثر نرخ خالص تولید مثل (Ro) به میزان 40/14روی تخم‌های بید غلات و 45/32 فرد روی تخم‌های بید آرد به ترتیب در رژیم های نوری 12:12 و 24 ساعت مشاهده شد. بیشترین نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r) و نرخ متناهی جمعیت (λ) به میزان 297/0 و 3384/1 در رژیم نوری 24 ساعت روی تخم‌های بید غلات و حداکثر متوسط مدت زمان یک نسل (T)، 95/11روز در رژیم نوری 24 ساعت روی تخم‌های بید آرد برآورد گردید. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان داد که تاثیر دوره‌های نوری اثر قابل توجهی روی ویژگی های زیستی این زنبور روی تخم‌های بید آرد و بید غلات دارد. یافته های این تحقیق ارائه دهنده اطلاعات جدیدی است که می تواند در پرورش انبوه زنبور تریکوگراما مورد توجه قرار گیرد.