چکیده: در اکثر خاک های ایران، کمبود روی یکی از عوامل اصلی کاهش دهنده رشد و عملکرد در گیاهان زراعی محسوب می شود. تلقیح میکوریزایی با بر هم زدن اثر آنتاگونیستی فسفر و روی در ریزوسفر و همچنین روش محلولپاشی برگی روی نقش موثری در تامین این عنصر حیاتی برای گیاه دارند. از این رو، این مطالعه با هدف بررسی اثر میکوریزا و محلولپاشی روی بر صفات مورفولوژیک، فیزیولوژیک و عملکرد دو رقم جو در قالب دو آزمایش مزرعه ای و گلدانی صورت پذیرفت. آزمایش مزرعه به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک-های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی شهرستان چناران و آزمایش گلدان نیز همزمان به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی در شرایط کاملا مشابه مزرعه و در همان محل مزرعه انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل رقم یوسف و جلگه به عنوان فاکتور اول، قارچ میکوریزا فاکتور دوم و در سه سطح شاهد، گونه میکوریزای Glomus mosseae و Glomus intraradices و محلولپاشی روی به عنوان فاکتور سوم و در چهار سطح شاهد، محلولپاشی نانو اکسید روی، اکسید روی معمولی به میزان ۲ در هزار و مخلوط نانو و اکسید روی معمولی هر کدام به میزان ‍۱ در هزار بودند. نتایج نشان داد که محلولپاشی روی به صورت مخلوط نانو و معمولی در آزمایش مزرعه و به صورت نانو اکسید روی به تنهایی در آزمایش گلدانی سبب افزایش معنی دار اکثر صفات بیوشیمیایی و عملکرد در هر دو رقم جو گردید. در هر دو آزمایش میزان رنگیزه های فتوسنتزی، عناصر بافت های گیاهی و همچنین عملکرد و صفات وابسته به عملکرد در رقم جلگه در تلقیح میکوریزای G. mosseae از رقم یوسف بیشتر بود در حالیکه رقم یوسف در صفات تعداد پنجه، ارتفاع بوته و عملکرد بیولوژیک در تلقیح با G. intraradices برتری داشت. بررسی خصوصیات ریشه در آزمایش گلدانی نشان داد که در صفات مجموع طول ریشه، سطح ریشه و وزن خشک ریشه یوسف در تیمار G. interaradices برتری داشت درحالیکه جلگه پتانسیل بیشتری در افزایش قطر و حجم ریشه در تلقیح با G. mosseae را نشان داد.