چکیده: بررسی تنوع ژنتیکی، ایجاد کلید شناسایی و معرفی ژنوتیپ‌های برتر گردو در ایران از اهمیت زیادی برخوردار است. از سال‌ ۱۳۸۰ بذر ژنوتیپ‌های منتخب گردو از مناطق مهم گردو کاری ایران در کلکسیون گردوی مرکز تحقیقات سمنان (شاهرود) کشت گردید. از این نهال ها ۲۱ ژنوتیپ برتر با ویژگی‌های پومولوژیکی مناسب انتخاب شدند و بر روی دانهال های بذری پیوند شدند. در این پژوهش علاوه بر معرفی ویژگی‌های مورفولوژیکی و پومولوژیکی این ژنوتیپ‌ها، تنوع ژنتیکی آن‌ها با ۱۰ آغازگر ISSR و ۶ آغازگر SSR مورد بررسی قرار گرفت. در صفت های مهم وزن میوه و وزن مغز بیشترین میزان به ترتیب ۱۷/۵۰ و ۱۰/۳ گرم در ژنوتیپ OR۲۳ مشاهده شد. میانگین درصد مغز گردوهای برگزیده ۵۱/۱۷ درصد بود. بیشترین میزان درصدمغز (۶۲/۷ درصد) در ژنوتیپ T۱۲ مشاهده گردید.ازلحاظ ضخامت پوست چوبی ژنوتیپ‌های K۲۶ ،و T۱ و ، OR۲۶ و ، R۲G۸ میوه‌هایی با پوست ضخیم داشتند که میزان بازارپسندی را کاهش می‌دهد. از ۱۰ آغازگر ISSR در ۲۱ ژنوتیپ برتر گردو ۱۱۲ باند ایجادشده که ۱۰۲ تا از آن‌ها چندشکلی را نشان دادند و برای آنالیز تنوع ژنتیکی استفاده شدند. بیشترین تعداد باند در آغازگرهای UBC.۸۲۶ و UBC.۸۸۸ با ۱۴ باند مشاهده شد. بیشترین قدرت تفکیک‌کنندگی به میزان ۷/۷۱ در آغازگر UBC.۸۲۶ و پس از آن در آغازگر UBC.۸۸۷ مشاهده شد. ضریب تشابه بین ژنوتیپ‌ها از ۰/۵۱ تا ۰/۸۸ متغیر بود. دندروگرام تنوع ژنتیکی ۲۱ ژنوتیپ گردو رابه دو گروه اصلی و سه گروه فرعی تقسیم کرد. که تا حدود زیادی با نتایج حاصل از گروه بندی آنالیز به مؤلفه های اصلی تطابق داشت. از ۶ آغازگر SSR بطور کل ۳۲ آلل ایجاد شد که آغازگر WGA۰۰۹ با ۸ آلل بیشترین تعداد را به خود اختصاص داد. کلید شناسایی بر اساس مکان ژنی میکروساتلایت برای ۲۱ ژنوتیپ گردو ایجاد شد.